ANPEen leerling van groep 8 maakt een doorstroomtoets

NOS Nieuws•gisteren, 23:49

Demissionair staatssecretaris Becking van Onderwijs denkt dat één centrale doorstroomtoets niet ingevoerd kan worden voor het schooljaar 2028-2029. De eerste afname is dan in februari 2029. Er zijn nu zes verschillende doorstroomtoetsen die bepalen of een leerling van groep 8 het juiste advies heeft gekregen voor de middelbare school.

Op die verschillende doorstroomtoetsen is alleen zoveel kritiek dat veel partijen in de Tweede Kamer en onderwijsorganisaties er snel van af willen. De doorstroomtoets leidt tot grote verschillen tussen leerlingen en scholen en sommige scholen vinden dat de toets te veel gericht is op taal en rekenen.

Maar één doorstroomtoets is er niet zo snel, zei de staatssecretaris in een debat in de Tweede Kamer. “We moeten het goed en zorgvuldig doen en dat kost tijd”, aldus Becking. “We willen geen wiebelbeleid.”

Vervanging

Pas twee jaar geleden, in het schooljaar 2023-2024 is de doorstroomtoets ingevoerd als vervanging van de eindtoets (de oude Cito-toets). Deze toets dient als een onafhankelijke aanbeveling naast het schooladvies. Als een leerling bijvoorbeeld goed scoort en een vwo-niveau haalt, moet een leraar zijn of haar schooladvies voor de havo aanpassen.

Het leek de Tweede Kamer destijds een goed idee om scholen zelf te laten kiezen tussen verschillende doorstroomtoetsen, passend bij het type school en leerlingen. En er zou geen monopolie ontstaan, zoals voor 2015 de Cito bijvoorbeeld had.

Stoppen

Maar de praktijk pakte anders uit. Sommige doorstroomtoetsen zouden ‘gemakkelijker’ zijn dan anderen en zo tot een hoger advies leiden. Partijen in de Kamer, bijvoorbeeld D66, maar ook GroenLinks-PvdA, SP en toenmalige NSC, schrokken en willen stoppen met dit gevarieerde aanbod.

De demissionaire staatssecretaris zegt “welwillend” te staan tegenover deze wens. Maar hij wil nog wel een aantal rapporten afwachten, een inventarisatie hebben van de exacte wensen van de scholen en de wet moet ook aangepast worden. Ook wil hij dat er gekeken wordt of er meer getoetst moet worden, zoals wereldoriëntatie. “Het snelste schema is een invoering vanaf augustus 2028”.

Invoering

D66-Kamerlid Roodenburg, die al langer pleit voor de invoering van één doorstroomtoets, vindt het wel heel lang duren en hoopt op een invoering vanaf het schooljaar 2027-2028.

Het is nog maar de vraag of dat gaat lukken. Wat ook nog meespeelt is dat die verschillende aanbieders contracten hebben afgesloten om vier jaar zulke toetsen te maken. Daar kan niet zomaar een streep door gezet worden.