Ze komen al sinds afgelopen zomer uit alle windstreken, zegt Natasja van Steenbrugge, inwoner van de Vlaamse gemeente Baarle-Hertog. “Uit Haarlem, maar ook vanuit Drenthe en Overijssel. Ze weten allemaal Baarle-Hertog te vinden om vuurwerk in te kopen, want hier wordt vuurwerk verkocht en dat mag nog niet in Nederland.” Ook is het vuurwerk dat wordt verkocht niet toegestaan in Nederland.

Vuurwerk kopen in Baarle-Hertog

“Ze staan in rijen te wachten voor ze de winkel in mogen”, gaat Van Steenbrugge verder over de Nederlanders die de grens oversteken om vuurwerk te kopen in haar gemeente. “Mensen die op de stoep staan en tegen gevels van huizen plassen, rommel achterlaten.”

“Het wordt allemaal in dozen meegegeven. En het is niet zomaar een kilootje, er wordt echt veel meer meegenomen”, gaat ze verder. De zorgen van Van Steenbrugge gaan vooral over de veiligheid van haar en haar dorpsgenoten en de manier waarop de vuurwerkwinkels bevoorraad worden.

Overlast en onveiligheid

“Dat is echt een groot punt hier in het dorp”, legt ze uit. “De busjes die de winkel bevoorraden mogen officieel van het magazijn naar de winkel rijden en hoeven niet te stoppen onderweg. Maar je ziet de auto’s hier op afroep staan en de vraag is maar of het lossen van de wagens gebeurt volgens de geldende veiligheidsvoorschriften.”

EenVandaag heeft telefonisch contact gezocht met de vuurwerkverkopers in Baarle-Hertog. Ook zijn alle winkels bezocht. Zij willen niet reageren maar lieten wel weten dat het met de overlast meevalt en dat de voorraden in hun winkels veel kleiner zijn dan in de vuurwerkopslagen in Nederland.

Middeleeuwse gebiedsindeling

De Belgische gemeente Baarle-Hertog vormt samen met de Nederlandse gemeente Baarle-Nassau het dorp Baarle. Volgens het Brabants toerismebureau is het het meest merkwaardige dorp van de wereld. Het is namelijk een soort lappendeken waarbij maar liefst 30 aparte stukjes België en Nederland met elkaar verweven zijn.

De grens loopt in Baarle dus kriskras door wegen, tuinen en huizen. Die situatie ontstond in de 12de eeuw bij een conflict tussen een graaf van Holland en een hertog van Brabant. Het is de enige plaats in de wereld waar de middeleeuwse gebiedsindeling in stand is gebleven. En dat zorgt ervoor dat op Belgisch grondgebied zo’n 5 vuurwerkwinkels in een straal van 400 meter vuurwerk verkopen aan vooral Nederlandse vuurwerktoeristen.

‘Het zijn rijdende bommen’

Van Steenbrugge heeft het idee dat het aantal Nederlanders dat vuurwerk in België haalt de afgelopen jaren extremer is geworden. “Mensen sparen er echt voor en dan zie dat ze echt heel veel meenemen. En vervolgens ook gelijk even tanken en dan de kinderen op de achterbank zetten. Het zijn gewoon rijdende bommen die we hebben als ze het dorp uitrijden.”

Volgend jaar geldt er in Nederland een algemeen vuurwerkverbod. Van Steenbrugge denkt niet dat er daarmee minder Nederlanders naar Baarle-Hertog zullen komen. “Iets wat verboden is, is natuurlijk leuk om te doen. En willens en wetens helpt iedereen daar aan mee natuurlijk omdat er geen verbod is in België om het te verkopen.”

Europese wetgeving

Ze heeft ook niet het idee dat de Nederlanders zich massaal aan het verbod zullen houden zolang vuurwerk vlak over de grens vrij verkrijgbaar is. “Of er moet echt een douane komen aan de grens die dan iedereen, net als in Duitsland, echt iedereen gaat tegenhouden. En dat ze allemaal gecontroleerd worden. En ik denk dat je dan iets kunt bereiken, maar eerder echt niet.”

Van Steenbrugge hoopt op Europese wetgeving: “Dat er in heel Europa één afspraak over wordt gemaakt en dat daar ook echt op gehandhaafd kan gaan worden.”