Volgens professor Immunologie van vaccinaties Debbie van Baarle van het UMCG, wordt de griep, de ‘supergriep’ genoemd vanwege de besmettelijkheid. “En dan kan het dus meer mensen infecteren. Als er meer mensen geïnfecteerd zijn, betekent dat natuurlijk over het algemeen ook dat er meer mensen in het ziekenhuis opgenomen moeten worden.”
Vroege start griepseizoen
Daarnaast denkt zij dat de vroege start van het griepseizoen – wat we nu in Engeland zien – ook een rol speelt in de snelle verspreiding van het virus. “Dat betekent dat nog niet iedereen het vaccin heeft gehad. En dat is natuurlijk een van onze belangrijkste middelen om mensen te beschermen tegen een griepinfectie.”
“Er wordt in Engeland ook wel heel erg bezuinigd op de gezondheidszorg en het ernstig personeelstekort, maakt dit probleem erger. Dus ik kan me ook voorstellen dat er misschien niet eens een beddentekort is, maar dat er ook gewoon tekort aan handjes is.”
Ontwikkeling virus
Maar of we echt de ‘supergriep’ moeten noemen, weet de professor niet zeker. “We weten natuurlijk dat het virus kan veranderen en dat gebeurt ook regelmatig. Dus eigenlijk is het niet heel raar wat er nu gebeurt, maar het is altijd wel schrikken als zo’n griepvirus heftiger wordt en een epidemie dreigt te worden.”
Volgens griep-expert en oud-huisarts Ted van Essen, gaat het om de H3N2 variant. “Die geeft wat meer complicaties en zorgt voor zwaardere hoofdpijnen. Het is ook een ‘hoe meer zieken, hoe sneller het verspreidt’ situatie en dat lijkt nu ook het geval te zijn. De variant heeft zich verder ontwikkelt waardoor het sneller overslaat dan een vorige variant.”
Verspreiding in Nederland
De angst dat het virus zich dus ook in Nederland zal verspreiden, wordt steeds groter en ook Van Baarle vermoed dat die kans zeker aanwezig is. “Engeland is natuurlijk helemaal niet zo ver en er zijn al meerdere landen in het noordelijk deel van de wereld waar het al ook gevonden is. Maar ook in het zuidelijk deel trouwens, dus in landen die veel verder weg liggen.”
“De vakantie staat voor de deur, dus veel mensen gaan ook meer reizen”, legt Van Baarle uit. “Het is alleen maar voorspelbaar dat ook dit virus wel in Nederland gevonden gaat worden. Het is wel fijn dat wij inmiddels al onze kwetsbare en ouderen het vaccin hebben aangeboden. Als dat goed is opgenomen, hoop ik wel dat onze populatie beter beschermd is.”
‘Virus nog niet geland’
“We zien gelukkig nu nog niet heel veel griepgevallen in Nederland, dus het lijkt nog niet geland te zijn”, weet Van Baarle. “Maar we hebben natuurlijk allerlei peilstations in Nederland. Als mensen bijvoorbeeld met luchtwegklachten bij een huisarts komen, worden daar steekproeven uitgenomen. Er wordt dan gekeken wat voor virus dat zou kunnen veroorzaken.”
Die proeven worden vervolgens naar labs gestuurd die op hun beurt weer kijken wat voor virus het is. “Zodra we deze variant vinden, is dat denk ik ook wel een signaal om al aan te geven dat als je ziek bent, je gewoon thuis moet blijven om de verspreiding te minimaliseren.”
Beschermd zijn
Het is daarom volgens Van Baarle nooit te laat om het vaccin nog in te nemen. “Als je vaccin hebt gehad, dan wordt je afweersysteem heel snel aangezet om onder andere antistoffen te maken zodat we beschermd zijn. En dat gebeurt binnen 1 tot 2 weken. Mensen die binnen de risicogroep vallen – dus iedereen boven de 60 en mensen met onderliggende ziektes zoals longziekte of hartkwalen – kunnen het gratis krijgen via de huisarts.”
Mensen die buiten de risicogroep vallen, kunnen de vaccinatie ook gewoon halen. “Dan moet je alleen wel betalen, mits je een zorgmedewerker bent. Ook voor die groep is het natuurlijk super belangrijk om verspreiding te voorkomen bij de kwetsbare patiënten en om goed beschermd te zijn”, adviseert Van Baarle. “Zij krijgen het ook via het ziekenhuis aangeboden.”
Vaccinatie minder effectief?
Ook de effectiviteit van het vaccin roept vragen op, omdat er mensen zijn die zich afvragen of het nog wel zin heeft om je te laten vaccineren als een virus eenmaal gemuteerd is.
Van Baarle begrijpt de zorgen maar legt uit dat het wel degelijk zin heeft.”Ook al zou het vaccin iets minder effectief zijn, dan is dat nog steeds een betere keuze in tegenstelling tot het helemaal niet laten vaccineren”, legt Van Baarle uit.
Thuis blijven en vaccineren
“En we moeten afwachten of het virus nog verder gaat veranderen, want dat kan natuurlijk ook gebeuren”, zegt Van Baarle. “Zeker als het zich zo snel verspreidt. Hoe vaker het virus deelt, hoe meer foutjes er op kunnen treden. En laten we hopen dat dat niet al te veel gaat gebeuren.”
Er is dus nog veel onduidelijk maar het is vooral belangrijk volgens de professor om in ieder geval – zoals tijdens de coronapandemie – op het moment dat je luchtwegklachten hebt of ziek bent, thuis te blijven en niet naar werk te gaan. “En heb je je nog niet laten vaccineren, dan is het verstandig om dit alsnog te doen, want het vaccin is gewoon nog te halen.”