Eerst het goede nieuws. De groei van dit jaar komt onder meer doordat huishoudens door hogere lonen meer geld uitgeven. Daarnaast is de werkgelegenheid bij de overheid sterker toegenomen dan verwacht. Daarmee dragen de overheidsbestedingen bij aan een hogere economische groei dan in het voorjaar verwacht.
Ook viel de impact van de hogere Amerikaanse handelstarieven mee. Bedrijven haalden namelijk ‘handel naar voren’ en hebben vooruitlopend op de tarieven al meer geëxporteerd.
Veerkracht
“Onze economie toont opnieuw veerkracht. Bedrijven hebben anticiperend op handelstarieven de economie dit jaar een adrenalineboost gegeven”, zegt DNB-president Olaf Sleijpen. Hij benadrukt tegenover RTL Z dat de groei van de economie hoger had kunnen zijn zonder alle handelsbelemmeringen.
Ook is is het volgens hem ‘zaak dat de overheid knelpunten wegneemt’. Want, DNB verwacht niet dat dit effect de komende jaren zo blijft. In 2026 en 2027 voorziet de centrale bank dat de groei van het bbp minder wordt: ongeveer 1,2 procent in 2026 en 1,1 procent in 2027.
Hij zegt dat onzekerheid over bijvoorbeeld handelstarieven een factor is, maar dat er meer speelt. “In eigen land is er natuurlijk ook veel beleidsonzekerheid.”
Het nieuwe kabinet moet, als het aan Sleijpen ligt, een groot deel van die onzekerheid wegnemen. “En ga echt aan de slag met de grote problemen waar de Nederlandse economie mee te maken heeft.”
De econoom wil graag dat er iets gebeurt op het gebied van stikstof, netwerkcongestie (het stroomnet dat nu overvol is) en de woningmarkt. Ook vindt hij de regeldruk in Nederland nu te hoog en pleit hij voor een nieuw ’toekomstbestendig’ belastingstelsel.
‘Sterk Europa
“En zet in op een sterk Europa.” Hier moet volgens DNB sneller werk van worden gemaakt. “Er liggen meer dan genoeg plannen, maar de uitvoering komt onvoldoende van de grond, zowel in Brussel als bij de EU-landen. De maatregelen om de Europese binnenmarkt en de spaar- en investeringsunie verder te ontwikkelen, vragen om een daadkrachtige aanpak die de nationale belangen overstijgt.”
Als er snel gehandeld wordt, zijn de positieve effecten volgens Sleijpen spoedig zichtbaar. Al is het volgens hem niet de bedoeling dat de overheid nu maar met geld moet strooien om alles aan te pakken. “Je kunt niet alles tegelijk. We hebben een krappe arbeidsmarkt, dus je alles tegelijk wil, heb je de mensen niet om het uit te voeren.”
“En je hebt ook het geld niet. Overheidsinvesteringen zullen moeten toenemen, maar we vinden wel dat alles op een nette manier binnen de begroting gefinancierd moet worden.”
Sleijpen in gesprek met RTL Z. De tekst gaat verder onder de video:
Het huishoudboekje van de overheid moet beter bijgehouden worden, vindt DNB. “Het tekort op de begroting van de overheid blijft met 1,9 procent dit jaar en 2,9 procent volgend jaar, hoog. Dit valt binnen de EU-norm, maar het begrotingsbeleid is te expansief, gelet op de stand van onze economie.”
Een overheid die veel uitgeeft, wakkert namelijk ook de inflatie aan. Dit betekent dus dat producten en diensten duurder worden. “De inflatie in Nederland daalt weliswaar (van 3 procent dit jaar naar 2,4 procent in 2026, en 2,3 procent in 2027), maar blijft hoger dan het gemiddelde van de eurolanden. Het verschil wordt wel kleiner.” De gewenste twee procent is dus voorlopig nog niet in zicht.
Lonen en huizenprijzen
De lonen gaan dan wel weer harder omhoog dan de inflatie. Wat goed kan zijn voor de economie, want hierdoor gaan Nederlanders ook meer consumeren, voorspelt DNB. Niet al het geld dat Nederlanders meer gaan verdienen, gaat overigens naar aankopen. “Huishoudens blijven de komende jaren flink sparen, om hypotheekschuld af te lossen of de aankoop van een eigen woning mogelijk te maken.”
Een huis kopen wordt er voorlopig niet makkelijker op. De huizenprijzen stijgen in 2025 met 8,5 procent. De stijging neemt daarna af, maar blijft hoger dan de stijging van de lonen.
DNB waarschuwde onlangs ook nog voor de AI-bubbel, die pensioenfondsen kwetsbaar maakt. Hoe dat zit, wordt in de onderstaande video uitgelegd: