“Het voorgestelde verbod is onnodig, schiet zijn doel voorbij en kan de eiwittransitie vertragen”, aldus Latoya Balogun, manager Duurzame Ketens & Voedingsmiddelen bij het CBL. Met eiwittransitie wordt de stap van het eten van dierlijke eiwitten, naar plantaardige eiwitten bedoeld.
Ook wijst het CBL erop dat ‘vleesnamen’ van vegaproducten helemaal niet verwarrend zijn. “Integendeel: bekende productnamen maken het makkelijker om plantaardige alternatieven in het dagelijks eetpatroon te integreren.”
Het voorstel op het verbod komt van de Franse Europarlementariër Céline Imart van de christendemocraten. Zij stelde voor dat fabrikanten hun vegetarische producten geen ‘vleesnamen’ mogen geven. De woorden vegaburger, vegan steak en vegetarische worst mogen van haar dan bijvoorbeeld niet meer gebruikt worden.
Imart wil dat zulke termen alleen gebruikt mogen worden voor producten die echt uit dierlijk eiwit bestaan. Volgens haar vormt de opkomst van vleesvervangers ‘een bedreiging voor de traditionele landbouw’ en hebben consumenten recht op duidelijkheid. Haar voorstel kreeg een meerderheid achter zich, maar oogstte ook veel aandacht en kritiek.
Schiet doel voorbij
Aangezien haar voorstel nog goedgekeurd moet worden door de EU-lidstaten en de Europese Commissie, is er nog een kans dat het verbod niet doorgaat. Het CBL ziet een opening en ‘pleit nadrukkelijk tegen een dergelijk verbod’.
De belangenbehartiger wijst daarbij onder andere op een onderzoek van consumentenprogramma Radar uit 2020. Hieruit blijkt dat 96 procent van de Nederlandse consumenten begrijpt dat bijvoorbeeld een ‘vegaworst’ geen vlees bevat.
“Europese onderzoeken bevestigen dat de meerderheid van de consumenten geen bezwaar heeft tegen vleesgerelateerde namen voor plantaardige producten. Nederlandse retailers ontvangen nauwelijks klachten over verwarring bij consumenten”, aldus de belangenvereniging.
Een verbod zou volgens het CBL ook innovatie in de voedingsmiddelenindustrie tegenwerken. “Producenten investeren aanzienlijk in de ontwikkeling van plantaardige producten die qua smaak en textuur dicht bij vlees liggen. Een verbod zou deze innovatie bemoeilijken, de marktpotentie verkleinen en investeringen in nieuwe, duurzame eiwitproducten ontmoedigen.”
‘Vegavleesfabrikant’ Vivera dreigde onlangs nog een boete van ruim 1000 euro te krijgen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) omdat de naam gehakt werd gebruikt voor plantaardige producten. Die boete werd uiteindelijk niet opgelegd, omdat de waakhond wil afwachten wat er in de Europese Unie wordt afgesproken over de benaming van vegetarische producten.
Naast vleesvervangers zijn visvangers ook al een tijdje in opkomst: