GettyMichel Kuka Mboladinga als lookalike van de Congolese vrijheidsstrijder Patrice Lumumba op de tribune bij DR Congo – Senegal.
NOS Voetbal•vandaag, 14:45
Vrijwel de hele wedstrijd staat hij fier overeind, stokstijf, met een hand in de lucht. Als een standbeeld, te midden van een uitbundige zee aan speciaal uitgedoste voetbalsupporters.
Dat is ook de bedoeling. Michel Kuka Mboladinga heeft zijn pose namelijk gebaseerd op een beroemd standbeeld van vrijheidsstrijder Patrice Lumumba in het centrum van Kinshasa, de hoofdstad van Democratische Republiek Congo. Deze week ging ‘Lumumba’ viraal op sociale media met zijn opvallende pose op de Afrika Cup in Marokko.
Vanavond is hij weer present als zijn DR Congo zijn laatste groepsduel speelt, tegen Botswana.
Het Afrikaanse persbureau ZOA ging op zoek naar het levende standbeeld en vond uit dat de vertolker ook over de nodige dansmoves beschikt.
Als het gaat over zijn grote idool is hij bloedserieus. “Er is een grote gelijkenis tussen mij en Patrice Émery Lumumba”, vertelt Kuka Mboladinga. “Ik ben zijn kleinzoon, zijn bloedverwant.”
Dat laatste is niet waar, maar wel een overtuigende leugen. Zoals hij ook vol overtuiging in de huid kruipt van de beroemde revolutionair uit zijn land. “Het is een inspiratie”, aldus Kuka Mboladinga. “Ik doe het met heel mijn hart.”
“Hij blijft volkomen stil voor 90 minuten, soms wel 120 minuten”, weet Mundele Ndundu, de leider van de supportersgroep die het Congolese voetbalteam achterna reist. “Voor ons is dat iets ongelooflijks.”
Voor veel Congolezen – niet álle – is Lumumba een nationale held. Zijn lichaam werd na zijn dood opgelost in zuur, maar een met goud gekroonde tand werd in beslag genomen door een Belgische politieman.
In 2022 werd de tand teruggegeven aan de familie van de oud-premier. Na een rondreis van meerdere dagen door het land werd de tand begraven aan de voet van het standbeeld van Lumumba in Kinshasa.
Bij die plechtigheid werden verschillende Lumumba-lookalikes op de foto gezet. Onder hen: Michel Kuka Mboladinga.
Wie was Patrice Lumumba?
Patrice Lumumba (1925-1960) was de intellectuele leider van de Congolese onafhankelijkheidsbeweging. Begonnen als journalist in wat toen nog Belgisch-Congo was, ontwikkelde hij zich tot leider van de revolutie.
Na de Wereldtentoonstelling in Brussel in 1958, waar Congolezen als bezienswaardigheid tentoongesteld werden, richtte hij Mouvement National Congolais (MNC) op.
Toen Congo op 30 juni 1960 onafhankelijk werd, hield Lumumba als premier van de nieuwe republiek in aanwezigheid van de Belgische koning Boudewijn een vlammende aanklacht tegen de uitwassen van het koloniale bewind.
Enkele weken later werd hij na een militaire coup door zijn oude partijgenoot Mobutu Sese Seko gearresteerd en na een jaar in gevangenschap vermoord, vermoedelijk met medeweten van de Amerikaanse CIA en de Belgische autoriteiten.
Nog altijd is de charismatische Lumumba een bron van inspiratie voor de Afrikaanse emancipatiebeweging en linkse geëngageerden.
Toch moeten we er geen groot politiek gebaar in zien, aldus Kuka Mboladinga. “Het inspireert. Alle Congolezen zijn blij om mij te zien. Het geeft ook kracht aan het nationale team. Als de spelers zien dat ik er ben, dan willen ze goed spelen en ons de overwinning schenken.”
‘Lumumba’ op WK?
Na een zege op Benin (1-0) en een remise tegen Senegal (1-1) is de Democratische Republiek Congo al zeker van de achtste finales van de Afrika Cup.
Mogelijk zien we ‘Lumumba’ ook komende zomer bij de WK in de Verenigde Staten. De Democratische Republiek Congo maakt nog kans op plaatsing via de intercontinentale play-offs.
AFPLookalikes van de Congolese vrijheidsstrijder Patrice Lumumba op de dag van de begrafenis van diens tand in Kinshasa.
Op 31 mei speelt Congo tegen de winnaar van het treffen tussen Nieuw-Caledonië en Jamaica om een ticket. In 1974 was het land – toen nog als Zaïre – voor de eerste en enige keer present op het WK.
Dat optreden ging vooral de geschiedenis in vanwege de 9-0 nederlaag tegen Joegoslavië en de curieuze gele kaart van verdediger Mwepu Ilunga tegen Brazilië.
Pas later werd duidelijk hoe groot de druk op de spelers vanuit het regime van dictator Mobutu was geweest.