På oppdrag i Bengalbukta, redda forskarane to havskjelpadder.
Oppdatert lørdag 20. september kl. 03:06
Forskarar på skipet «Dr. Fridtjof Nansen» var denne veka på tokt i Det indiske hav.
Der fekk dei auge på eit stort fiskegarn og måtte svinge unna for ikkje å få garnet i propellen.
– Då vi kom nærare, såg vi at to skjelpadder sat fast og baksa i garnet, seier sjefsforskar Erik Olsen ved Havforskningsinstituttet.
Det går stort sett i eitt, når dei er ute med skipet. Men han tek seg tid til ein prat med VG på havet ved sørspissen av Sri Lanka.
– Vi bestemte oss straks for å prøve å redde skjelpaddene og få garnet om bord, fortel han vidare.
Tre matrosar sette ut i ein mindre båt for å redde dyra. Den første skjelpadda var lita og lett å handtere, men den andre var større og meir innvikla i garnet.
– Ein måtte bruke kniv for å skjere ho laus, fortel Olsen.
Begge skjelpaddene såg ut til å vere i god form då dei blei slopne ut att i havet.
– Ein god dag på jobben, seier Olsen.
– Ond sirkel
Garnet dei deretter drog opp i båten, var 100—150 meter langt og vog eit par tonn.
Det var eit såkalla «spøkelsesgarn».
Sjefsforskar ved Havforskningsinstituttet.
– Det er eit omgrep på tapt fiskereiskap som blir liggande i sjøen og held fram med å fiske. Fisk døyr i garnet, rotnar, tiltrekk seg nye fisk, som igjen set seg fast:
– Ein ond sirkel og eit globalt problem, forklarer forskaren.
Dette garnet fann dei 400—500 kilometer frå land.
– Å fjerne spøkelsesgarn kjennest bra. Då veit vi at det ikkje lenger kan gjere skade, seier Olsen.
– I Noreg gjer Fiskeridirektoratet ein stor innsats med å drage opp tapte garn langs kysten. Men i det «globale sør» er dette lite utbreidd, særleg ute på opent hav, forklarer han.
Redda truga dyr
Forskingsfartøyet “Dr. Fridtjof Nansen” er ein del av Nansen-programmet, som har 50-årsjubileum i år.
Sidan 1975 har Noreg sendt skipet rundt i verda for å gi lokale forskarar opplæring i moderne havforsking.
– Dette er ein jobb der eg føler eg bidreg til ei meir berekraftig og betre verd der det trengst mest, seier Olsen.
Noregs fiskeri er godt regulert og fungerer bra. Men i det globale sør, i land som Bangladesh og rundt Afrika, er behovet for kunnskap stort, forklarer han.
Akkurat no kartlegg dei fiskeressursane i bangladeshisk farvatn saman med over 20 lokale forskarar om bord.
– Å redde liv til truga dyr opptek dei fleste av oss som driv med havforsking. Vi er opptekne av eit berekraftig havmiljø.