Od ponad dwóch dekad EWG, amerykańska organizacja non-profit, monitoruje poziom skażenia pestycydami w owocach i warzywach. Celem jest pomoc konsumentom w dokonywaniu świadomych wyborów żywieniowych. Tegoroczny raport opiera się na analizie ponad 53 tys. próbek, obejmujących 47 różnych rodzajów owoców i warzyw. Dane pochodzą z Departamentu Rolnictwa (USDA) oraz Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) Stanów Zjednoczonych.

  • Jakie produkty znalazły się w 'Brudnej Dwunastce’ 2025?
  • Jakie są skutki regularnego spożywania skażonych owoców i warzyw?
  • Jakie metale ciężkie wykryto w miejskich ogródkach działkowych?
  • Co to jest 'Czysta Piętnastka’?

Przedstawiciele EWG podkreślają, że spożywanie owoców i warzyw jest kluczowe dla zdrowej diety. Jednocześnie raport wskazuje, które produkty zawierają najwięcej pozostałości pestycydów, co pozwala konsumentom lepiej zrozumieć, co trafia na ich talerze. Z analizy wyłoniono trzy grupy produktów: „Brudną Dwunastkę”, „Czystą Piętnastkę” oraz pozostałe produkty, które nie kwalifikowały się do żadnej z tych kategorii.

Skażenie w miejskich ogródkach działkowych

Niepokojące dane dotyczą również owoców i warzyw uprawianych w miejskich ogródkach działkowych w Polsce. Badania przeprowadzone w latach 2022–2023 w 16 warszawskich lokalizacjach wykazały obecność metali ciężkich, takich jak kadm i ołów, zarówno w glebie, jak i w roślinach. Średnie stężenia wynosiły odpowiednio 0,8 mg/kg dla kadmu i 12,0 mg/kg dla ołowiu.

Regularne spożywanie skażonych produktów może prowadzić do kumulacji toksyn w organizmie, zwiększając ryzyko chorób neurologicznych, hormonalnych, uszkodzeń nerek, a nawet nowotworów. Największe stężenia metali ciężkich stwierdzono w warzywach korzeniowych, podczas gdy liściaste i miękkie warzywa były mniej skażone. Dodatkowo w glebie wykryto śladowe ilości antybiotyków, które mogły pochodzić z nawozów naturalnych.

Pestycydy — ukryte zagrożenie

Pestycydy, stosowane od blisko 200 lat w rolnictwie, są obecnie powszechnie używane do ochrony upraw przed szkodnikami. Jednak ich obecność w żywności stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. Substancje te mogą prowadzić do zaburzeń hormonalnych, problemów z układem oddechowym i pokarmowym, a także sprzyjać rozwojowi nowotworów. Jak podaje EWG, niemal wszystkie produkty z „Brudnej Dwunastki” zawierały pozostałości pestycydów.

Które produkty znalazły się w „Brudnej Dwunastce” 2025?

Lista najbardziej zanieczyszczonych owoców i warzyw obejmuje 12 pozycji, w tym popularne produkty, które często goszczą na naszych stołach. Wśród nich znalazły się ziemniaki, borówki, jeżyny, jabłka, gruszki, nektarynki, wiśnie, brzoskwinie, winogrona, jarmuż, truskawki i szpinak.

Raport EWG oraz badania przeprowadzone w Polsce pokazują, że zarówno masowa produkcja żywności, jak i miejskie uprawy mogą być źródłem zanieczyszczeń, które mają istotny wpływ na zdrowie konsumentów. Warto zwracać uwagę na pochodzenie spożywanych produktów i, jeśli to możliwe, wybierać te o niższym poziomie skażenia.