Lektura projektu ustawy o Osobistych Kontach Inwestycyjnych dowodzi, że zwolnienie z podatku Belki w ramach OKI w większym stopniu obejmie giełdowe inwestycje niż oszczędności w bankach. Jednocześnie Ministerstwo Finansów ewidentnie chce premiować inwestowanie na GPW.
Projekt ustawy o OKI liczy 42 artykuły zawarte na 26 stronach. W celu jak największej przejrzystości, analizę zawartości projektu ustawy przedstawiamy w formie pytań i odpowiedzi na kluczowe dla inwestorów indywidualnych tematy. Artykuł będzie aktualizowany.
🟢 Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych weźmie udział w konsultacjach dotyczacych projektu ustawy.
🟢 W najbliższym czasie przedstawimy kompletne stanowisko SII wobec projektu ustawy o OKI.
🟢 Dyskusja o projekcie ustawy trwa też na Forum SII.
Projekt ustawy o Osobistych Kontach Inwestycyjnych (stan na 3 grudnia 2025 r.)
Najważniejsze pytania i odpowiedzi z perspektywy inwestora
Opracowanie na podstawie projektu ustawy o OKI oraz uzasadnienia.
Kto może założyć OKI?
Osoba fizyczna, która ukończyła 18 lat.
Ustawa nie przewiduje OKI dla dzieci ani prowadzenia wspólnego rachunku OKI dla małżonków
Czy środki zgromadzone w OKI stanowią własność prywatną?
Aktywa stanowią prywatną własność inwestującego. Inwestujący może gromadzić aktywa oraz wpłacać i wypłacać środki w każdej chwili.
Ile można mieć OKI?
Inwestujący jest uprawniony do zawarcia więcej niż jednej umowy o prowadzenie OKI.
Do 31 grudnia 2027 r. inwestujący może być stroną tylko jednej umowy o prowadzenie OKI w roku podatkowym.
Jakie instytucje mogą prowadzić OKI?
- Bank krajowy
- Podmiot prowadzących działalność maklerską
- Fundusz inwestycyjny
- Zakład ubezpieczeń
- Dobrowolny fundusz emerytalny
W co można inwestować na OKI?
- środki pieniężne w bankach i na rachunkach maklerskich
- papiery wartościowe będące przedmiotem obrotu w ramach rynku regulowanego lub alternatywnego systemu obrotu (np. akcje z GPW i NewConnect)
- instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi (np. ETF-y)
- obligacje skarbowe
- jednostki uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego
- jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego
- jednostki rozrachunkowe dobrowolnego funduszu emerytalnego
Na liście nie ma m.in. CFD czy kryptowalut.
Czy na OKI można inwestować w aktywa zagraniczne?
Inwestujący może nabywać aktywa, które są denominowane w walucie krajowej lub w walutach obcych państw będących członkami Unii Europejskiej lub stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, lub członkami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)
Poza krajami UE i EOG, do OECD należą m.in. USA, Wielka Brytania, Kanada, Japonia, Australia, Nowa Zelandia, Korea Południowa, Izrael czy Turcja.
Jednocześnie aby skorzystać ze zwolnienia podatkowego, należy posiadać odpowiednie rodzaje aktywów denominowanych w PLN (więcej w dalszej części artykułu).
Co podlega opodatkowaniu na OKI?
Opodatkowaniu podatkiem od wartości aktywów podlega wartość aktywów zgromadzonych na OKI. Będzie to nowy w polskim systemie rodzaj podatku, który nie będzie podatkiem dochodowym ani (zdaniem MF) podatkiem majątkowym.
Podstawę opodatkowania podatkiem od wartości aktywów stanowi suma wartości aktywów zgromadzonych na wszystkich OKI posiadanych przez podatnika w roku podatkowym.
Wartość aktywów zgromadzonych na poszczególnym OKI stanowi suma wartości dziennych wycen aktywów zgromadzonych na tym OKI powiększona o sumę wpłat dokonanych przez podatnika w roku podatkowym na to OKI i podzielona przez liczbę dni w roku podatkowym, w których podatnik posiadał to OKI.
Dziennej wyceny wartości aktywów dokonuje się każdego dnia roku podatkowego według stanu na koniec dnia, w którym dokonywana jest wycena.
Ile wynosi stawka podatku od wartości aktywów?
Stawka podatku od wartości aktywów w roku podatkowym wynosi 19% wartości stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w dniu 31 października roku poprzedzającego rok podatkowy, nie mniej jednak niż 0,1%, przy czym stawkę podatku zaokrągla się do dwóch miejsc po przecinku w dół.
Przykładowo: przy stopie referencyjnej NBP na poziomie 4%, stawka podatku wynosi 0,76%. Ze względu na zmiany stóp procentowych, stawka podatkowa może co roku mieć inną wartość. Wartość na rok następny co roku do 30 listopada będzie ogłaszana w obwieszczeniu Ministra Finansów.
W 2026 r. stawka podatku od wartości aktywów wyniesie 0,85%.
Do jakiej kwoty jest się całkowicie zwolnionym z podatku od wartości aktywów?
Do 25 000 zł – dla aktywów o charakterze oszczędnościowym. Do progu tego zalicza się łączna wartość aktywów na kontach bankowych, obligacjach skarbowych oraz funduszy inwestycyjnych o najniższym poziomie ryzyka.
Do 100 000 zł – łączny limit. Do progu tego zalicza się wartość wszystkich aktywów dopuszczonych na OKI (w tym także akcji, ETF-ów, pozostałych obligacji i funduszy inwestycyjnych).
Uwaga – zwolnienie z podatku dotyczyć będzie aktywów denominowanych w złotych (np. akcji i ETF-ów z GPW).
Furtka dla inwestowania zagranicznego dotyczyć będzie funduszy inwestycyjnych – będą musiały one utrzymywać 70% aktywów na GPW i w PLN, pozostałe 30% mogą inwestować na rynkach zagranicznych (w aktywach w walutach państw UE, EOG i OECD). Podobne ograniczenie występuje w przypadku wymogów stawianych zarządzającym PPK (20% w aktywach z OECD).
Szczegółowo ta istotna dla inwestorów kwestia opisana jest w art. 26 projektu ustawy.
Czy w projekcie ustawy zapisano waloryzację progów 25 000 zł / 100 000 zł określających maksymalną wysokość aktywów, od których nie trzeba zapłacić podatku?
Nie. Takich zapisów nie ma.
Czy dochody od aktywów zgromadzonych na OKI będą dodatkowo opodatkowane PIT?
Nie. Dochody od aktywów zgromadzonych na OKI nie będą opodatkowane podatkiem dochodowym.
Czy podatnik będzie samodzielnie rozliczał podatek od wartości aktywów zgromadzonych na OKI?
Tak.
Podatnicy będą obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania podatkowe o wartości zgromadzonych aktywów na OKI w roku podatkowym. Zeznania będą mogły być składane tylko w formie elektronicznej, za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym, w terminie od 15 marca do 31 maja roku następującego po roku podatkowym. W tym samym terminie podatnicy będą zobowiązani do wpłacenia należnego podatku.
Czy rezydencja podatkowa ma znaczenie dla opodatkowania na OKI?
Nie.
Osoby posiadające OKI podlegają obowiązkowi podatkowemu w podatku od wartości aktywów niezależnie od ich miejsca zamieszkania (posiadanej rezydencji podatkowej). Również osoba fizyczna mieszkająca poza Polską, ale posiadająca OKI prowadzone przez instytucję finansową, będzie musiała zapłacić podatek od wartości aktywów w Polsce.
Do podatku nie będą miały do niego zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, które dotyczą podatku od dochodów lub podatku od majątku.
Jak OKI ma funkcjonować w 2026 r.?
W okresie od dnia 1 lipca 2026 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. stawka podatku od wartości aktywów, o której mowa w art. 25, wynosi 0,85%.
Wysokość tej stawki została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 28 projektu ustawy i wynosi 19% wartości stopy referencyjnej NBP, która 31 października 2025r. wynosiła 4,5%.
O połowę wobec standardowego wymiaru zmniejszone zostaną limity zwalniające od podatku na OKI: 12 500 zł i 50 000 zł.
Czy można zmienić instytucję prowadzącą OKI?
Tak. Inwestujący jest uprawniony do zmiany instytucji finansowej prowadzącej OKI dokonując wypłaty transferowej.
Czym jest wypłata transferowa z OKI?
Wypłata transferowa polega na przeniesieniu aktywów do innej instytucji finansowej lub z OKI zmarłego inwestującego na OKI osoby uprawnionej.
Czy prowadzenie rachunku OKI będzie płatne?
Nie. Inwestujący w związku z:
1) wpłatą i wypłatą, 2) wypłatą transferową, 3) prowadzeniem OKI, 4) brakiem aktywności na OKI, 5) zawieraniem umowy o prowadzenie OKI
– nie może być obciążany kosztami innymi, niż koszty administracyjne wynikające z umowy o prowadzenie OKI.
Ustawa o OKI nie regulujue natomiast prowizji pobieranej np. za handel instrumentami finansowymi na OKI czy opłat za przechowywanie/zarządzanie aktywami.
Kto nadzoruje instytucje prowadzące OKI?
Nadzór sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego.
OKI a dziedziczenie – jak to działa?
W umowie o prowadzenie OKI inwestujący może wskazać jedną lub więcej osób uprawnionych, którym w przypadku jego śmierci zostaną przekazane aktywa, w zakresie i na zasadach określonych w przepisach właściwych dla rachunków i rejestrów, na których były zgromadzone aktywa inwestującego.
🟢 Więcej informacji na temat Osobistych Kont Oszczędnościowych znajdziesz pod tagiem oki.
🟢 Doniesienia dotyczące zmian w podatku Belki publikujemy pod tagiem podatek giełdowy.
Planujemy kontynuację tematu