Naukowcy zbadali grupę 300 tys. emigrantów z Europy Środkowej i Wschodniej, w której dominowali Polacy. Spadek liczby nowych imigrantów w Norwegii w okresie 2023-2024 wyniósł 30 proc., jednak w przypadku Polaków zmniejszenie było najgwałtowniejsze, a jednocześnie wzrosła liczba powrotów do kraju.

Na główne przyczyny tego zjawiska wskazuje coraz słabszy kurs korony norweskiej. W ostatnich dziesięciu latach norweska waluta straciła ponad 40 proc. swojej wartości wobec złotówki. Dodatkowo wzrost wynagrodzeń i siły nabywczej oraz niski poziom bezrobocia w Polsce powodują, że praca w Norwegii nie jest już tak atrakcyjna finansowo.

Naukowcy sprawdzili, jakie grupy polskich emigrantów decydują się na powrót. Przede wszystkim są to osoby z wyższym wykształceniem, które łatwiej znajdują dobre zatrudnienie w Polsce lub w krajach UE. Drugą grupę stanowią ci, którzy nie odnaleźli się w Norwegii.

– Nasze badanie wykazało, że brak pracy jest silnym czynnikiem skłaniającym do powrotu. Osoby bez pracy wyjeżdżają z Norwegii znacznie częściej niż ci, którzy ją znaleźli – powiedziała PAP prof. Marianne Toennessen, współautorka badań z OsloMet.

Dodatkowe przyczyny powrotów wyjaśnia prof. Johan Fredrik Rye z NTNU w Trondheim. Zaznacza on, że wielu Polaków wykonuje w Norwegii prace wymagające wysiłku fizycznego za niewielkie wynagrodzenie, a ich szanse rozwoju zawodowego są ograniczone.

– W naszych badaniach konsekwentnie stwierdzamy, że wielu imigrantów zarobkowych czuje się w Norwegii „obywatelami drugiej kategorii”. Co prawda, uczestniczą w życiu społecznym, ale nie czują się w pełni zintegrowani – ocenił.

Anne Mette Oedegaard z FAFO zauważa, że integracja pracowników z Europy Wschodniej i Środkowej była dotychczas oparta na założeniu, iż „praca równa się integracja”, ale brak dostępu do kursów językowych czy programów wprowadzających utrudnia pełną integrację.

OsloMet zwraca uwagę, że Polska, dotąd kraj dostarczający pracowników, staje się teraz celem dla migrantów zarobkowych. Norweski uniwersytet uznał, że w celu uniknięcia zwiększonego odpływu Polaków z Norwegii, konieczne jest właśnie stworzenie skutecznego systemu integracji, umożliwiającego przyjezdnym zarówno pracę, jak i planowanie dłuższego pobytu w tym skandynawskim państwie.