Frank O. Gehry
Źródło: OLIVER KRATO/PAP
Architekt z polskimi korzeniami, który zaprojektował ikoniczne Muzeum Guggenheima w Bilbao, zmarł w wieku 96 lat. Frank Gehry zasłynął ze swojego specyficznego stylu, charakteryzującego się licznymi zakrzywionymi płaszczyznami.
W piątek wieku 96 lat zmarł Frank Gehry, jeden z najsłynniejszych współczesnych architektów – poinformowała Meaghan Lloyd z jego pracowni architektonicznej Gehry Partners.
Frank Gehry urodził się w 1929 roku w Toronto jako Frank Goldberg. Jego rodzina od strony matki wywodziła się z Łodzi. W 1947 roku przeniósł się wraz z rodziną do Kalifornii, gdzie studiował architekturę na Uniwersytecie Południowej Kalifornii w Los Angeles.
Po ukończeniu studiów przez kilka lat nie mógł znaleźć swojego miejsca. Pracował w kilku firmach architektonicznych w Los Angeles, rozpoczął studia w Harvard Graduate School of Design, ale porzucił je bez uzyskania dyplomu, odbył roczną służbę w armii amerykańskiej, po czym przeprowadził się na rok do Paryża. Kiedy wrócił do Los Angeles w 1962 roku, jego żona zasugerowała mu, żeby zmienił nazwisko, aby nie borykać się z antysemityzmem.
Ikona architektury
Architekt zyskał sławę w latach 70. dzięki swojemu charakterystycznemu stylowi, łączącemu codzienne materiały ze złożonymi, dynamicznymi strukturami. Podejście Gehry’ego do architektury opisywano jako dekonstruktywistyczne, choć on sam długo sprzeciwiał się takiej kategoryzacji.
Budynki, które zaprojektował Frank Gehry
Muzeum Guggenhaima w Bilbao
Źródło: LUIS TEJIDO/PAP
Walt Disney Concert Hall w Los Angeles
Źródło: Pavel Vesely/PAP
Budynek Muzeum Fundacji Louisa Vuittona w Paryżu
Źródło: Tuul and Bruno Morandi/Alamy Stock Photo/PAP
Muzeum Pop Kultury w Seattle
Źródło: Florencia Maisonnave/Shutterstock
Neuer Zollhof w Duesseldorfie
Źródło: Horst Ossinger/PAP
Gehry Tower w Hanowerze
Źródło: Diego Grandi/Shutterstock
MARTa Herford – muzeum w Herfordzie w Niemczech
Źródło: Franz-Peter Tschauner/PAP
8 Spruce Street Beekman Tower
Źródło: elbud/Shutterstock
Tańczący Dom w Pradze
Źródło: Martin Sterba/PAP
Tańczący Dom w Pradze
Źródło: Martin Sterba/PAP
W 1989 roku otrzymał Nagrodę Pritzkera, najważniejsze światowe wyróżnienie w dziedzinie architektury. Gehry był jednym z pierwszych architektów, który dostrzegł potencjał oprogramowania komputerowego, dzięki któremu był w stanie projektować coraz bardziej ekscentryczne kształty.
Światowy rozgłos Gehry zdobył dzięki Muzeum Guggenheima w Bilbao, które zostało ukończone w 1997 roku i jest symbolem tego miasta oraz jednym z najbardziej charakterystycznych budynków współczesnej architektury.
„Nowe Muzeum Guggenheima zaproponowało świeże, dynamiczne podejście: architekturę, której urok tkwił w zachwycających, wielkoformatowych krzywiznach, możliwych do uzyskania dzięki oprogramowaniu do projektowania i niemal idealnie nadających się do fotografii architektury oraz prezentacji na łamach gazet i magazynów. Nagle miasta i muzea zaczęły zabiegać o zatrudnienie Gehry’ego – lub innego członka rosnącej klasy czołowych architektów, tzw. starchitektów – aby spróbować powtórzyć sukces, jaki odniósł nowy Guggenheim, przyciągając uwagę i pieniądze turystów. Sukces ten zyskał nawet własną nazwę: efekt Bilbao” – napisał dziennik „Los Angeles Times”.
Frank O. Gehry
Źródło: OLIVER KRATO/PAP
Reuters przypomniał, że w wywiadzie dla magazynu „Vanity Fair” Frank Gehry wspomniał, że kiedy pierwszy raz zobaczył na żywo bryłę muzeum w Bilbao, to krzyknął do siebie: „o mój Boże, co ja zrobiłem tym ludziom?”. Dodał, że zajęło mu kilka lat, zanim sam polubił ten budynek.
Inne słynne dzieła Gehry’ego to Tańczący Dom w Pradze (1996), zespół budynków Neuer Zollhof w Duesseldorfie (1999), Muzeum Popkultury w Seattle (2000), Gehry Tower w Hanowerze (2001), Walt Disney Concert Hall w Los Angeles (2003), wieżowiec 8 Spruce Tower w Nowym Jorku (2010), Muzeum Fundacji Louisa Vuittona w Paryżu (2014).
Jak poinformowała Meaghan Lloyd, Gehry zmarł w piątek w swoim domu w Santa Monica po krótkiej chorobie układu oddechowego.
Autorka/Autor: fil/kab
Źródło: PAP, Reuters
Źródło zdjęcia głównego: OLIVER KRATO/PAP