Po 1 stycznia ulgi i zmiana dla właścicieli działek. Przepisy weszły w życie

Nowe prawo ma ułatwić gminom prace nad przygotowaniem planów ogólnych. Ma ogromne znaczenie dla wielu właścicieli działek

Leszek Szelest / Shutterstock

Ulgi czasowe, prostsze procedury i usunięte bariery interpretacyjne – to wszystko wprowadza nowelizacja ustawy o planowaniu przestrzennym, która weszła w życie. Nowe prawo ma ułatwić gminom prace nad przygotowaniem planów ogólnych. Ma ogromne znaczenie dla właścicieli działek.

  • Nowelizacja wprowadza zmianę, zgodnie z którą decyzje wydane na podstawie wniosków złożonych przed 16 października 2025 r. będą bezterminowe również wtedy, jeśli ich uprawomocnienie nastąpi po 1 stycznia 2026 r.
  • Gminy dostaną więcej czasu na uchwalenie planów ogólnych, a kary za opóźnienia zostają zawieszone do końca 2026 r.
  • Zmiany mają na celu uproszczenie procedur planistycznych poprzez zasięganie opinii zamiast uzgadniania projektów planów.


Nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym weszła w życie

9 grudnia wchodzi w życie, uchwalona w listopadzie, nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.

Zmiany wprowadzają m.in. nowe zasady wejścia w życie pięcioletniego terminu obowiązywania decyzji o warunkach zabudowy, czyli tzw. wuzetek. Proponowane przepisy są odpowiedzią na zamieszanie, które powstało wskutek wejścia w życie nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 2023 r., zobowiązującej wszystkie gminy w Polsce do uchwalenia do końca 2025 r. planów ogólnych. 


Wuzetki będą bezterminowe również wtedy, jeśli ich uprawomocnienie nastąpi po 1 stycznia 2026 r.

Zgodnie z nowelizacją ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 2023 r. od 1 stycznia 2026 r. decyzje o warunkach zabudowy miały wygasać po upływie 5 lat od dnia, w którym stały się prawomocne. 


Właściciele działek odetchną z ulgą. Ale kluczowa jest jedna data

Uchwalona nowela wprowadza zmianę, zgodnie z którą decyzje wydane na podstawie wniosków złożonych przed dniem 16 października 2025 r. będą bezterminowe również wtedy, jeśli ich uprawomocnienie nastąpi po 1 stycznia 2026 r.

Konieczność zmian wynikała z nadmiernego obciążenia gmin pracami planistycznymi.

Jest to konsekwencją ustawowego obowiązku uchwalenia przez gminy do 30 czerwca 2026 r. planów ogólnych, a także gwałtownego zwiększenia liczby składanych wniosków o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.


Ważna zmiana dla gmin. Zamiast uzgadniać projekty planów będą zasięgać opinii

Nowela wprowadza także zmiany w procedurze sporządzania planu ogólnego gminy, co ma przyspieszyć pracę nad tymi dokumentami.

Obecnie gminy muszą uzgodnić projekt planu ogólnego z wieloma instytucjami, w tym m.in. z wojewodą, zarządem województwa, zarządem powiatu, regionalnym dyrektorem ochrony środowiska czy dyrektorem regionalnego zarządu gospodarki wodnej.

To z kolei prowadzi do tego, że te organy są „zasypane” pracą przy uzgodnieniach, co znacząco wydłuża możliwy termin uchwalenia planu ogólnego.

Dodatkowo, niektóre uzgodnienia są sprzeczne – jak np. Wód Polskich i Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.


Rząd nakłada blokadę na działki. Zakaz potrwa przez 10 lat

W obliczu konieczności adaptacji gmin do nowych przepisów, ustawa wprowadza także czasowe zawieszenie kar dla samorządów. Kary za nieterminowe wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (decyzje WZ) zostają zawieszone do końca 2026 r. Ma to na celu odciążenie administracji samorządowej w okresie przejściowym.


Państwo przeznacza działki pod budowę schronów. Decyzja właśnie zapadła

Kolejne zmiany mają na celu usunięcie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących możliwości stwierdzenia nieważności pierwszego planu ogólnego gminy jedynie w części. Ma to usprawnić proces kontroli planów przez organy nadzoru bez konieczności unieważniania całego dokumentu w przypadku stwierdzenia uchybień w jego fragmencie.

Materiał chroniony prawem autorskim – zasady przedruków określa regulamin.