On był od 2015 r. wicepremierem w jej rządzie. I robił wszystko by ją zastąpić — co mu się udało pod koniec 2017 r. Wtedy to z kolei ona została wicepremierką w jego rządzie — i cierpiała, dlatego zdecydowała się wyjechać do Europarlamentu. Od tego czasu między Beatą Szydło a Mateuszem Morawieckim kwitła czysta nienawiść. Dziś oboje na bok odkładają dawne waśnie i zwierają szyki. Mówi człowiek Morawieckiego: — Sytuacja w partii jest taka, że musimy zawiązywać nieoczywiste sojusze.
W PiS od tygodni trwa gorąca dyskusja na temat kierunków programowych, jakie powinna obrać partia. Jedna grupa, tzw. maślarze — Czarnek, Jaki, Sasin, Bocheński — jest za tym, by skręcić w prawo i powalczyć o bardziej radykalny elektorat z Konfederacją i Grzegorzem Braunem. Inni — tzw. harcerze, czyli ludzie Morawieckiego — są bardziej umiarkowani i przekonują, że nowych głosów trzeba raczej szukać w politycznym centrum.
Przemysław Czarnek, Patryk Jaki, Jacek Sasin i Tomasz BocheńskiProfil Jacka Sasina/Facebook
„Maślarze” robią wszystko, by zmarginalizować Morawieckiego. Obwiniają jego rząd za to, że swymi działaniami — zwłaszcza polityką rzekomych ustępstw wobec Brukseli — doprowadził do odpływu elektoratu na prawo. I szepcą do ucha prezesa, że tylko zaostrzenie kursu pozwoli PiS utrzymać dominującą pozycję na prawicy. Morawiecki jest w tej rozgrywce w mniejszości. Dlatego szuka sojuszników w każdym zakamarku partii. Beata Szydło i jej ludzie czekali na taki moment od dawna.
Szydło dała Morawieckiemu alibi do rozgrywki z Kaczyńskim
Jest piątek 12 grudnia. Jarosław Kaczyński organizuje na Nowogrodzkiej spotkanie — to ma być stracie walczących ze sobą frakcji „maślarzy” oraz „harcerzy”.
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo
Morawiecki — który wie, że ma mniejszość we władzach PiS — nie przyjeżdża. Czuje, że narada w siedzibie PiS zamieni się w sąd nad nim. Stosuje wybieg: tłumaczy, że ma zaplanowane spotkanie z wyborcami na Podkarpaciu. Zorganizował je podkarpacki europoseł PiS Daniel Obajtek, który poza Morawieckim zaprosił także Beatę Szydło.
Tyle że Kaczyński o tym spotkaniu wiedział i mimo to publicznie wzywał Morawieckiego na dywanik. Gdyby Szydło była lojalna wobec prezesa PiS, odwołałaby swój udział w spotkaniu na Podkarpaciu, żeby pozbawić Morawieckiego alibi. I jako wiceprezeska PiS stawiłaby się w siedzibie partii, by wziąć udział w sądzie nad „harcerzami”. Teoretycznie tak powinna zrobić — wszak latami czekała na rewanż za to, że Morawiecki pozbawił ją premierostwa.
Ale Szydło wyjazdu nie odwołała. Wraz z Morawieckim ostentacyjnie demonstrowali na Podkarpaciu jedność. To była pierwsza sytuacja, w której zadziałał taktyczny sojusz dwojga byłych premierów z PiS. Później w sieci Morawiecki opublikował wspólne zdjęcie z Szydło i Obajtkiem. Napisał: „Wszyscy jesteśmy w tym razem”.
Zawierając sojusz z Morawieckim, Szydło wraca do gry
Teoretycznie Szydło powinno być bliżej do „maślarzy”. Są w tym gronie dawni ziobryści, z którymi zawsze miała dobre relacje — także dlatego, że walczyli z Morawieckim.
Czemu zatem była premier dokonała wolty? — Szydło jest w partii na marginesie. Układ z „maślarzami” nic by jej nie dał, poza kolejną próbą zemsty na Morawieckim. „Maślarze” nie dają jej żadnych szans na powrót do gry w krajowej polityce — mówi nam bliski współpracownik Morawieckiego.
Zawierając sojusz z Morawieckim, Szydło — paradoksalnie — wraca do gry. Pokazuje autonomiczną pozycję i staje się jednym z graczy w rozgrywce wewnątrz PiS. „Maślarzom” trudno będzie zwalczać sojusz byłych premierów, tym bardziej, że Szydło trudno obwiniać za decyzję rządów Morawieckiego.
Mateusz Morawiecki, Jarosław Kaczyński, Beata SzydłoAndrzej Iwańczuk/Reporter / East News
Szydło i Morawiecki grają też wizerunkowo: elektorat PiS widzi zgodę dwojga byłych, skonfliktowanych wcześniej premierów, co stoi w kontrze do działań „maślarzy”, którzy nakręcają wojnę wewnętrzną.
Była premier już kilka lat temu została zepchnięta na polityczny margines w PiS. Choć formalnie jest wiceprezeską partii, jej zdanie praktycznie się dla prezesa nie liczy. Nie uczestniczy we wszystkich zebraniach władz partii, a nawet jeśli jest, to często nie zabiera głosu.
„Beata chciałaby wrócić, a Mateusz podał jej rękę”
Choć Szydło nie jest już silna w strukturach PiS, to wciąż wielu wyborców prawicy darzy ją sentymentem, jako matkę polityki społecznej, w tym „500 Plus”. Dla niej to ostatni moment, by tę popularność zdyskontować do poprawy swej pozycji w partii. — Premier Szydło wciąż kojarzy się naszym wyborcom z najlepszymi czasami rządów PiS i wciąż potrafi zgromadzić wokół siebie ludzi — przekonuje jeden ze stronników Szydło. Ludzie Szydło nie zapominają, jak darła koty z Mateuszem Morawieckim. Ale dzisiejszy sojusz ich nie dziwi, a cieszy.
— Jak zaznaczyć swoją obecność? Zrobić wspólne spotkanie zwalczających się dotąd ludzi i pokazać, że da się współpracować w czasie, gdy wszyscy kłócą się ze wszystkimi — mówi jeden z działaczy PiS bliski Beacie Szydło.
Podobne nastroje są wśród „harcerzy”. — Beata chciałaby wrócić, a Mateusz podał jej rękę — mówi sojusznik Morawieckiego. Nigdy nie pałał sympatią do byłej premier, ale teraz mówi, że oboje polityków połączyła chęć „odwrócenia trendu”, jaki zaczyna dominować w partii. Chodzi o radykalizację PiS. — Komuś się chyba pomieszały szyki, bo nie może być tak, że była premier i były premier są marginalizowani, głos „normalsów” ignorowany, a radykałowie chcą przejąć partię — denerwuje się poseł PiS.
Obajtek zeswatał Szydło z Morawieckim
Jak słyszymy w PiS łącznikiem pomiędzy Szydło i Morawieckim stał się wspomniany Daniel Obajtek. Pasuje do tej roli idealnie. Z Szydło poznali się jeszcze, gdy oboje byli samorządowcami w Małopolsce: ona burmistrzynią Brzeszcz (powiat oświęcimski), on wójtem Pcimia (powiat myślenicki). Po dojściu PiS do władzy Szydło dała mu gigantyczny awans, powołując najpierw na szefa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, a potem na prezesa energetycznej spółki Energa. Morawiecki awansował go jeszcze bardziej, powierzając fotel prezesa Orlenu. Obajtek trzyma się z dala od „maślarzy” — choć za rządów PiS miał dobre relacje z ziobrystami, to brutalnie walczył z Jackiem Sasinem, który był jego zwierzchnikiem jako minister od spółek państwowych.
Jacek Sasin i Daniel ObajtekAndrzej Iwańczuk/Reporter / East News
— Obajtek wymyślił, że połączy środowiska Morawieckiego i Szydło, które są w partii marginalizowane. W imię zasady, że nic tak nie łączy jak wspólny wróg — mówi nam poseł PiS znający i środowisko byłej premier i otoczenie byłego premiera.
Pakt o nieagresji wykuwał się w Parlamencie Europejskim. Obajtek negocjował z europosłami PiS kojarzonymi z Morawieckim: Michałem Dworczykiem, Piotrem Müllerem oraz Waldemarem Budą. — Obajtek stał się ulubieńcem Morawieckiego. Spotykają się w warszawskim biurze Morawieckiego — mówi nam nasze źródło w PiS.
Michał Dworczyk, Piotr MullerAndrzej Iwańczuk/Reporter / East News
Czy ta niepisana koalicja Szydło i Morawieckiego będzie miała swoje kolejne odsłony? Politycy z obu obozów unikają deklaracji o twardym sojuszu. Słyszymy, że wszystko zależy od tego, jak daleko posuną się „maślarze”.