Na wstępie warto wyraźnie podkreślić, że wymiana prawa jazdy nie wiąże się z koniecznością ponownego zdawania egzaminu. Nie ma znaczenia, czy dokument był wydany kilkanaście czy kilkadziesiąt lat temu. Cała procedura ma charakter administracyjny i sprowadza się do uzyskania nowego blankietu. Problem zaczyna się dopiero wtedy, gdy kierowca przegapi moment, w którym jego uprawnienia formalnie tracą ważność, a w tym czasie dojdzie do kontroli lub kolizji czy wypadku.

Kto musi wymienić prawo jazdy w 2026 roku?

Obecnie obowiązujące przepisy rozróżniają prawa jazdy wydane przed i po 19 stycznia 2013 roku. Dokumenty wydane po tej dacie mają już określony termin ważności. W przypadku kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, BE oraz T standardowy okres ważności wynosi 15 lat. Po jego upływie dokument trzeba wymienić, nawet jeśli stan zdrowia kierowcy nie uległ zmianie.

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku kategorii zawodowych, takich jak C, CE, D czy DE. W tych przypadkach prawo jazdy wydawane jest maksymalnie na 5 lat i każda kolejna wymiana wymaga przejścia badań lekarskich oraz psychologicznych. Dotyczy to również kierowców, którzy wykonują przewozy okazjonalnie lub tylko częściowo zawodowo.

Wielu kierowców wciąż posiada prawa jazdy wydane przed 19 stycznia 2013 roku, które formalnie były dokumentami bezterminowymi. Nowelizacja przepisów ustawy o kierujących pojazdami wprowadziła jednak obowiązek ich wymiany. Proces ten został rozłożony na lata 2028-2033, ale nie zmienia to faktu, że każdy taki dokument zostanie zastąpiony prawem jazdy z określoną datą ważności. Po wymianie nowe prawo jazdy będzie ważne maksymalnie przez 15 lat.

Kara za jazdę bez ważnego prawa jazdy

Najpoważniejsze konsekwencje grożą osobom, które prowadzą samochód po upływie ważności dokumentu. W świetle prawa są one traktowane jak kierowcy bez uprawnień. Nie ma znaczenia, że wcześniej prawo jazdy było ważne przez wiele lat i że kierowca faktycznie posiada umiejętności prowadzenia pojazdu.

Za jazdę bez ważnego prawa jazdy grozi grzywna w wysokości od 1,5 zł do nawet 30 tys. zł. Dodatkowo sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat. W skrajnych przypadkach możliwe są również inne sankcje przewidziane w kodeksie wykroczeń lub kodeksie karnym.

Warto też pamiętać, że jeśli kierowca bez ważnych uprawnień spowoduje kolizję lub wypadek, konsekwencje finansowe mogą być jeszcze poważniejsze. Ubezpieczyciel co prawda wypłaci odszkodowanie z polisy OC osobie poszkodowanej, ale następnie wystąpi do sprawcy o zwrot poniesionych kosztów w ramach tzw. regresu. Oznacza to, że naprawa szkód może zostać w całości pokryta z własnej kieszeni kierowcy.

Ile kosztuje wymiana prawa jazdy i jakie dokumenty są potrzebne?

Koszt samej wymiany prawa jazdy w 2026 roku będzie wynosił, podobnie jak w mijającym roku, 100 zł. Do wniosku należy dołączyć aktualne zdjęcie oraz potwierdzenie wniesienia opłaty. W większości przypadków nie ma konieczności przedstawiania badań lekarskich, o ile dokument nie był wydany na czas określony z powodów zdrowotnych.

Maybach S680 czy Rolls-Royce Ghost Extended? Porównanie samochodów dla milionerówMaciej OlesiukINTERIA.PL

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd? Napisz do nas