Naukowcy z Instytutu Astrofizyki im. Maxa Plancka, Południowoafrykańskiego Obserwatorium Radioastronomicznego, włoskiego Instytutu Radioastronomii oraz Uniwersytetu Kalifornijskiego wykorzystali podczas pracy teleskopy rozsiane po całym świecie, w tym Green Bank Telescope, Very Long Baseline Array oraz European Very Long Baseline Interferometric Network. Dane spływające z wielu urządzeń były korelowane przez Joint Institute for VLBI ERIC w Holandii. Dzięki temu liczne urządzenia działały jak jeden wielki teleskop wielkości Ziemi. W ten sposób odkryli obiekt o masie zaledwie milion razy większej od masy Słońca. Znajduje się on w odległym regionie przestrzeni kosmicznej, oddalonym od nas o 10 mld lat świetlnych.
- Jakie metody wykorzystano do wykrycia obiektu z ciemnej materii?
- Gdzie znajduje się odkryty obiekt z ciemnej materii?
- Jaką masę ma obiekt z ciemnej materii?
- Kto jest głównym autorem badań dotyczących odkrycia ciemnej materii?
To najmniej masywny obiekt z ciemnej materii wykryty metodą soczewkowania grawitacyjnego.
Aby przeanalizować olbrzymią ilość danych spływających z teleskopów, konieczne było stworzenie nowego algorytmu i uruchomienie go na superkomputerze. — Spodziewaliśmy się, że każda galaktyka, w tym Droga Mleczna, będzie pełna zbitek ciemnej materii. Jednak odnalezienie ich i przekonanie społeczności naukowej wymagało wielkiej pracy obliczeniowej — mówi Simona Vegetti z Instytutu Astrofizyki im. Maxa Plancka. — Biorąc pod uwagę czułość naszych instrumentów, spodziewaliśmy się, że znajdziemy co najmniej jeden obiekt z ciemnej materii. Nasze odkrycie jest więc zgodne z teorią o zimnej ciemnej materii, na której w dużej mierze opiera się nasze rozumienie ewolucji galaktyk. A gdy już znaleźliśmy jeden taki obiekt, pytanie brzmi, czy znajdziemy ich więcej i czy ich liczba będzie wciąż zgodna z modelami — dodaje główny autor badań, Devon Powell.
Źródło: A million-solar-mass object detected at a cosmological distance using gravitational imaging, https://www.nature.com/articles/s41550-025-02651-2