Historia Varoshy, czyli dzielnicy Famagusty, sięga XVI w., kiedy po zdobyciu Cypru przez Imperium Osmańskie w 1571 r., chrześcijanom zakazano osiedlania się w obrębie weneckich murów Famagusty. Nowi mieszkańcy zaczęli budować swoje domy na południe od miasta, tworząc dzielnicę, która z czasem przekształciła się w tętniące życiem przedmieście.

Ruiny Varoshyfeelthedrone / Shutterstock

Ruiny Varoshy

Przełomowym momentem dla Varosha były lata 60. i 70. XX w. W tym czasie dzielnica stała się jednym z najpopularniejszych kurortów na świecie, zyskując przydomek „Copacabany Morza Śródziemnego”. W 1973 r. Varosha generowała aż 53,7 proc. dochodów z turystyki na całym Cyprze. W dzielnicy znajdowały się luksusowe hotele, liczne centra rekreacyjne, banki, teatry, kina i tysiące sklepów. W 1974 r. mieszkało tu niemal 32 tysiące osób, a kolejne 380 budynków było w trakcie budowy. Co ciekawe, na swoje wakacje przyjeżdżały tam np. Elizabeth Taylor i Brigitte Bardot.

  • Co spowodowało ucieczkę mieszkańców Varoshy?
  • Ile osób mieszkało w Varoszy w 1974 roku?
  • Kiedy plaża w Varoszy została ponownie otwarta?
  • Ile turystów odwiedziło Varoshę do czerwca 2022 roku?

Wszystko zmieniło się w 1974 r., gdy w wyniku wojskowego zamachu stanu i próby przyłączenia Cypru do Grecji, na wyspę wkroczyła armia turecka. Konflikt doprowadził do podziału Cypru na dwie części — południową, zamieszkałą przez Greków cypryjskich, i północną, kontrolowaną przez Turków cypryjskich.

Ruiny VaroshyFigMedia / Shutterstock

Ruiny Varoshy

Gdy tureckie siły zbrojne zajęły Famagustę, mieszkańcy Varoshy mieli kilka godzin na ucieczkę. Wkrótce dzielnica została całkowicie opustoszała. Wkrótce wstęp dla ludności cywilnej był zakazany, a teren stał się strefą zamkniętą. Była odcięta od świata i skazana na zapomnienie. Popadła w ruinę, a budynki z roku na roku stawały się coraz bardziej zniszczone i zapomniane.

Nadzieja jednak wróciła. Po 46 latach izolacji, a dokładnie 6 października 2020 r., premier Cypru Północnego Ersin Tatar ogłosił, że plaża w Varoshi zostanie ponownie otwarta. Dwa dni później pierwsi turyści mogli postawić stopę na tym symbolicznym terenie. Decyzja ta, wspierana przez prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdogana, wywołała falę krytyki ze strony greckiej części Cypru i społeczności międzynarodowej. Zarzucano, że otwarcie dzielnicy to krok w stronę dalszej izolacji i utrwalenia podziału wyspy.

Varosha, 2022 r.Epel / Shutterstock

Varosha, 2022 r.

Kolejne zmiany nastąpiły w lipcu 2021 r., gdy teren dzielnicy został zdemilitaryzowany, co umożliwiło szersze otwarcie dla odwiedzających. Do czerwca 2022 r. odwiedziło ją aż 500 tys. turystów, co pokazało, że miejsce to wciąż budziło ogromne zainteresowanie, zarówno jako atrakcja turystyczna, jak i symbol nierozwiązanych konfliktów.