Chodzi o przedstawiony w ubiegłym tygodniu w Rządowym Centrum Legislacji projekt zmiany rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji VAT, który ma dostosować JPK VAT do KSeF – link do projektu. Projekt zakłada wprowadzenie:

  • nowych oznaczeń faktur/dokumentów w związku ze zmianami dotyczącymi KSeF,

  • obowiązku oznaczania faktur w ewidencji zakupu numerem identyfikującym fakturę w KSeF,

  • regulacji związanych z rozliczeniem podatku VAT od niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

Nowe oznaczenia i sprzedaży i zakupu 

Zgodnie z projektem każda faktura w KSeF będzie musiała mieć wskazany numer KSeF. W przypadku braku tego numeru, obowiązkowe będzie  jedno z trzech oznaczeń:

  • OFF – dotyczącym faktury, o której mowa w art. 106nf ust. 1 ustawy, tj. faktury wystawionej w trybie awarii KSeF, która na dzień złożenia ewidencji nie ma jeszcze przydzielonego numeru identyfikującego tę fakturę w tym systemie lub nie została do niego przesłana;

  • BFK – dotyczącym faktury elektronicznej oraz faktury w postaci papierowej, tj. faktur o których mowa w art. 2 pkt 31 i pkt 32 ustawy o VAT;

  • DI – dotyczącym  dowodu innego niż faktura (m.in. faktury wystawione w trybie offline24).

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w przypadku gdy faktura jest wystawiana w trybie offline24 i na dzień złożenia JPK VAT podatnik nie posiada numeru KSeF tego dokumentu, powinien go wykazać w JPK VAT po stronie sprzedaży jako czynność opodatkowaną i oznaczyć „DI”. – Po uzyskaniu numeru KSeF podatnik powinien skorygować JPK VAT z deklaracją i oznaczyć tę fakturę numerem KSeF –  tłumaczy MF.

Rozporządzenie wprowadzi też obowiązek wykazywania w ewidencji zakupu numeru KSeF przez nabywcę. Dotychczas nabywca mógł oznaczać taką fakturę fakultatywnie.

>> Jak informować klientów o zmianach w zakresie KSeF i nowych zasadach fakturowania przeczytasz też tutaj >>

Istotna zmiana w ostatniej chwili

Doradcy podatkowi alarmują, że wbrew uzasadnieniu do rozporządzenia, będzie to bardzo istotna zmiana. 

– Na nieco ponad trzy miesiące przed wejściem w życie obligatoryjnego KSeF Ministerstwo Finansów po raz kolejny zaskoczyło podatników. Mimo iż projekt rozporządzenia ma jedynie dostosować przepisy JPK VAT do zmian wynikających z ustawy KSeF, to w rzeczywistości będzie wymagał wprowadzenia daleko idących zmian w systemach raportowania JPK. Zaskoczeniem jest zwłaszcza konieczność oznaczania faktur po stronie zakupowej oraz konieczność składania korekt w sytuacji, kiedy faktura jest wystawiana w trybie offline24 i na dzień złożenia JPK VAT z deklaracją podatnik nie posiada numeru KSeF. Po uzyskaniu numeru KSeF podatnik powinien skorygować JPK VAT i oznaczyć tę fakturę numerem KSeF. W praktyce będzie to dodatkowy uciążliwy obowiązek – mówi Magdalena Jaworska, doradczyni podatkowa, partnerka w Quidea.

Dodaje również, że podatnicy, przygotowując się do niego na nowo, powinni zastanowić się na ułożeniem procesów związanych z fakturowaniem i raportowaniem w VAT, tak żeby zminimalizować liczbę składanych korekt plików JPK.

– Przedsiębiorcy są rozczarowani skalą nakładanych na nich obowiązków. Będą musieli w tym samym czasie nie tylko wdrożyć obligatoryjny KSeF ale też zmiany w systemach JPK VAT. Wymagać to będzie dodatkowych nakładów, nie tylko pracy, ale też poniesienia dodatkowych kosztów. Poza tym w podobnym terminie część z nich będzie musiała dodatkowo raportować JPK CIT – dodaje Magdalena Jaworska.

>> Jak informować klientów o zmianach w zakresie KSeF i nowych zasadach fakturowania przeczytasz też tutaj >>

Pytanie o terminy

Również Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP zaznacza, że będą to bardzo duże zmiany. To nadmierne obciążenie podatników w czasie, gdy intensywnie pracują nad wdrożeniem KSeF oraz w niepewnym otoczeniu prawnym, ponieważ nie ma jeszcze ostatecznej wersji rozporządzeń wykonawczych do KSeF.

– Zmiany w JPK VAT to kolejne zmiany w systemach, które firmy muszą wdrożyć w tak krótkim czasie. Nowe oznaczenia trzeba będzie stosować nie tylko w raportowaniu od strony sprzedaży, ale również od strony zakupu, co stanowić będzie istotne utrudnienie. Co więcej, wymóg ten będzie dotyczył wszystkich przedsiębiorców już od 1 lutego 2026 r. To oznacza, że nawet mniejsze podmioty, które będą miały obowiązek wystawiania faktur w KSeF od 1 kwietnia 2026 r. lub od 1 stycznia 2027 r. będą musiały wdrożyć zmiany w JPK VAT od 1 lutego 2026 r., by oznaczać faktury zakupowe. Jednocześnie wymóg podawania numeru KSeF w przelewach, przy płatności za faktury zakupowe, został wcześniej odroczony do 1 stycznia 2027 r. Wydaje się więc, że zmiany proponowane w rozporządzeniu są nieprzemyślane i niedostosowane do pozostałych przepisów w zakresie KSeF. Poza tym okres trzech miesięcy może być niewystarczający na wdrożenie zmian w systemach JPK VAT, zwłaszcza w przypadku firm należących do dużych grup kapitałowych, gdzie zmiany w systemach wymagają zaangażowania zagranicznych zespołów informatycznych. Ministerstwo Finansów powinno rozważyć, po pierwsze odroczenie terminu obowiązywania rozporządzenia do 1 stycznia 2027 r., a po drugie – rezygnację z wymogu oznaczania numerem KSeF faktur zakupowych – mówi Janina Fornalik. 

– Co więcej, zmiany w JPK VAT, dostosowujące do KSeF, będą musiały również wdrożyć zagraniczne podmioty zarejestrowane w Polsce na VAT, które nie będą miały obowiązku wystawiania faktur w KSeF, ponieważ nie mają stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.. To kolejna nieprzemyślana propozycja, z której należałoby zrezygnować – dodaje. 

Przypomnijmy, że zagraniczna firma będzie musiała wystawiać faktury w KSeF, jeśli ma stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. 

 

MF nie pierwszy raz zaskakuje podatników

Eksperci zwracają uwagę, że projekt rozporządzenia to nie jedyna zaskakująca zmiana. W opublikowanym we wrześniu podręczniku KSeF Ministerstwo Finansów wskazało, że jeśli fakturze nie został jeszcze nadany numer KSeF (nie została ona przesłana do KSeF) i jest ona wystawiana w trybie online, sprzedawca może wydać nabywcy potwierdzenie transakcji – czyli potwierdzenie, że w KSeF będzie wystawiona faktura dotycząca określonej transakcji. MF wyjaśnia, że potwierdzenie transakcji nie będzie regulowane przepisami ustawy ani rozporządzenia, gdyż nie nakłada na podatników żadnych nowych obowiązków, a jest odpowiedzią na potrzeby rynku. Ma to być pomocne np. w przypadku sprzedaży w sklepach stacjonarnych czy na stacjach benzynowych, by szybciej wydać klientowi dokument poświadczający sprzedaż, zanim fakturze zostanie przypisany numer KSeF. Możliwość wydawania potwierdzenia transakcji ma dotyczyć wyłącznie transakcji krajowych między przedsiębiorcami. W przypadku gdy podmiot wystawiający fakturujący jest zobowiązany do uzgodnienia sposobu doręczenia faktury (np. dla podmiotów zagranicznych i konsumentów), potwierdzenie transakcji nie wystarczy. 

– Problem w tym, że potwierdzenie transakcji to rozwiązanie, które nie wynika z przepisów. Mimo iż intencją MF miała być odpowiedź na potrzeby rynku, to w praktyce wywołało to szereg wątpliwości. Powstaje pytanie, jak sprzedawca który stosuje tryb offline24 ma zdecydować, kiedy wydać potwierdzenie transakcji, a kiedy odpowiednio oznaczoną fakturę wystawioną w trybie offline24. Co w sytuacji, gdy np. kierowca płacący za paliwo na stacji benzynowej nie zna statusu VAT swojego pracodawcy, zwłaszcza gdy jest nim firma zagraniczna zarejestrowana na VAT w Polsce. W mojej ocenie, niezależnie od tego statusu sprzedawca powinien móc wystawić fakturę w trybie offline 24. Co więcej, całkowicie absurdalny jest projekt rozporządzenia w zakresie JPK w zakresie, w jakim wymaga korygowania ewidencji po nadaniu numeru KSeF fakturze wystawionej w trybie offline24, jeśli numer KSeF został nadany już po złożeniu JPK, a pierwotnie była oznaczona jako DI – mówi Janina Fornalik.

>> Jak informować klientów o zmianach w zakresie KSeF i nowych zasadach fakturowania przeczytasz też tutaj >>