- Część polskich firm, m.in. SYZYGY Warsaw i Traffit, zdecydowała się na wprowadzenie nielimitowanego płatnego urlopu, by wspierać regenerację i większe zaangażowanie zespołów.
- Jak pokazują dane No Fluff Jobs, aż 63 proc. Polaków chętnie skorzystałoby z takiej możliwości.
- Dbanie o odpoczynek i równowagę między pracą a życiem prywatnym staje się kluczowe – według raportu Instytutu Gallupa w 2024 roku tylko 21 proc. pracowników na świecie było naprawdę zaangażowanych w swoje obowiązki.
Według raportu UCE Research i platformy ePsycholodzy.pl „Polacy na granicy wypalenia zawodowego” 78,3 proc. osób pracujących zawodowo widzi u siebie co najmniej jeden z czternastu możliwych do wyboru symptomów wypalenia zawodowego. 15,6 proc. ankietowanych nie dostrzega żadnego z nich, a 6,1 proc. nie potrafi się określić w tej kwestii.
– Nie dziwi mnie, że ten problem dotyka blisko 80 proc. respondentów. Przyczyn należy szukać w kulturze stresu, ciągłych deadline’ach i nieustanej presji, by się wykazać – komentuje Michał Pajdak, jeden ze współautorów raportu z platformy ePsycholodzy.pl.
To bardzo niepokojący wynik, jak zaznacza psycholog Michał Murgrabia, drugi ze współautorów raportu z platformy ePsycholodzy.pl. – Silne i długotrwałe objawy mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i problemów w pracy. Kluczowe jest, aby rozpoznać je odpowiednio wcześnie i podjąć działania, zanim doprowadzą do wypalenia. W przypadku części osób nie obejdzie się bez konsultacji ze specjalistą – uważa Murgrabia.
Michał Pajdak dodaje, że pracodawcy powinni brać większą odpowiedzialność za utrzymywanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym swoich pracowników.
– Mogą to robić poprzez wprowadzenie elastycznych godzin pracy i ograniczenie nadgodzin, aby pracownicy mieli czas na regenerację. Ponadto rolą pracodawcy jest zachęcanie do korzystania z urlopów i regularnych przerw w pracy, aby zapobiegać długotrwałemu przeciążeniu. Właściciele firm powinni racjonalnie planować zadania i cele, delegować obowiązki, wprowadzać rotację zadań – mówi Pajdak.
Nielimitowane urlopy w firmach. Pracownicy mogą wziąć tyle wolnego, ile chcą
Część pracodawców w Polsce zauważa ten problem. Ich pracownicy mogą wziąć tyle wolnego, ile chcą – limity urlopowe są zniesione. Przykładem jest firma z branży IT – SYZYGY Warsaw. Spółka zdecydowała się wprowadzić nielimitowane płatne dni urlopowe.
– To nie było tak, że pewnego dnia usiedliśmy i powiedzieliśmy „wdrażamy nielimitowany urlop”, a na pewno nie chodziło nam o stworzenie benefitu dla pracowników, który będzie dobrze wyglądał w ofertach. Pomysł ten narodził się sam i wynikał z naszych potrzeb. Zauważyliśmy, że czasami staraliśmy się „oszczędzać” dni wolne, by móc je skumulować. Przykładowo, gdy jednego dnia gorzej się czuliśmy albo potrzebowaliśmy coś załatwić, szkoda nam było wykorzystywać urlop. Staraliśmy się go zachować na przedłużone weekendy czy święta – mówi w rozmowie z PulsHR.pl Paulina Grabowska, people partner w SYZYGY Warsaw.
– Wspólnie zastanawialiśmy się, co moglibyśmy zrobić, żeby było nam po prostu wygodniej i żebyśmy nie musieli się przejmować biurokracją. Stąd powstał pomysł, żeby zrezygnować z ograniczenia 20/26 dni i otworzyć tę pulę – dodaje.
W 2022 roku także firma Traffit wprowadziła nielimitowane urlopy dla pracowników. Rocznie ludzie biorą około 33 dni wolnego. Rekordzista wziął 80 dni urlopu, ale była to bardzo wyjątkowa sytuacja. Kilka osób zdecydowało się na wzięcie ok. 45 dni wolnych.
– To pracownik czuje, kiedy powinien zwolnić. Każdy z nas ma jasno określony cel, który musi zrealizować. Decyzje o tym, kiedy to zrobi, pozostawiamy jemu. Nie stosujemy mikrozarządzania i nie wprowadzamy sztucznych barier. Wierzymy, że takie podejście sprzyja większemu zaangażowaniu – mówi w rozmowie z PulsHR.pl Anika Osmólska, head of people and culture w firmie Traffit.
Nadużyć nie ma. Pierwszym „sprawdzianem” był okres świąteczny tuż po wprowadzeniu tego rozwiązania. To czas, kiedy wszyscy zwykle chcą mieć wtedy wolne.
– Nie narzucaliśmy nikomu dyżurów, pracownicy sami się podzielili – nikt nie musiał interweniować, wszystko poszło gładko – zaznacza Anika Osmólska.
Jak dodaje, z roku na rok wyniki finansowe firmy się poprawiają, na co wpływ ma fakt, że pracownicy są wypoczęci.
– To efekt dojrzewania naszej organizacji i podejmowania świadomych decyzji, m.in. wprowadzenia nielimitowanego urlopu. Widzę to również po sobie. Gdy wezmę kilka dni wolnego, bywa, że trzeba później trochę nadgonić, ale jednocześnie wracam z nową energią, świeżą głową i większą gotowością, by podjąć się kolejnych zadań. Efektywność nie bierze się z ciągłej pracy bez odpoczynku – wręcz przeciwnie. Gdy dbamy o regenerację, jesteśmy w stanie utrzymać dobre tempo i zaangażowanie w dłuższej perspektywie. Bez odpoczynku trudno byłoby działać na takim poziomie przez cały czas – komentuje Anika Osmólska.
„Praca jest dla ludzi znaczącą aktywnością, a wakacje są po to, aby naładować baterie”
Przypomnijmy – zgodnie z Kodeksem pracy w Polsce pracownicy w zależności od stażu pracy mają do wykorzystania 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Prawo nie określa jednak górnego limitu liczby dni urlopu wypoczynkowego.
Według danych No Fluff Jobs z nielimitowanego urlopu skorzystałoby 63 proc. Polaków, a wśród osób z miast powyżej 500 tys. mieszkańców ten odsetek wzrasta do 74 proc. 1/4 badanych nie jest pewna, czy chciałaby móc korzystać z takiego rozwiązania, a 12 proc. jest mu przeciwne.
– Z pewnością czas wolny i zachowanie optymalnej równowagi między pracą a życiem prywatnym są bardzo ważne. Praca jest dla ludzi znaczącą aktywnością, a wakacje są po to, aby naładować baterie. Osiągnięcie równowagi między pracą a czasem wolnym zapewnia spokój ducha. Myślę, że stąd tak duże zainteresowanie nielimitowanymi dniami urlopowymi, szczególnie jeśli porównamy to z wynikami na skalę europejską, gdzie mniej niż połowa pracowników wyraziła swoje zainteresowanie takim rozwiązaniem (48 proc.) – mówi Paulina Zasempa, people country lead Poland and CEE w SD Worx Poland.
Pracownicy są przemęczeni, co odbija się na ich zaangażowaniu w pracę
Warto zadbać o odpoczynek i work-life balance pracowników, zwłaszcza że ich motywacja spada. Z raportu „State of the Global Workplace 2025”, opublikowanego przez Instytut Gallupa, wynika, że w 2024 roku tylko 21 proc. pracowników na świecie było zaangażowanych w swoją pracę. To o 2 pkt proc. mniej niż w 2023 roku. Autorzy raportu podkreślają, że ubiegłoroczny spadek był równie dotkliwy, co ten odnotowany w czasie pandemii COVID-19, gdy wprowadzono lockdowny i nakazy pozostania w domach.
– Choć Gallup porównuje dane do 2020 roku, to warto pamiętać, że mamy do czynienia z zupełnie innym kryzysem. W pandemii był to momentowy szok. Dziś to chroniczne przeciążenie, przebodźcowanie, zmęczenie. Inna natura kryzysu, ale podobny efekt: wyczerpanie, które blokuje zaangażowanie – komentuje dane specjalistka DEI, CEO Sięgaj po więcej, Gallup Certified Strengths Coach Malwina Faliszewska.
Tempo pracy, które jest ogromne. Pracujemy coraz więcej i intensywniej, ale coraz trudniej nam naprawdę odpocząć.
– Nie ładujemy swoich „akumulatorów”, więc zaczyna brakować nam siły. Do tego dochodzą globalne napięcia, polaryzacja, wojny. Te tematy już dawno przestały być tłem – coraz więcej osób mówi mi wprost, że budzą one ich niepokój i wpływają na poczucie bezpieczeństwa. A kiedy człowiek nie czuje się bezpiecznie, ma mniej energii, by angażować się w pracę – komentuje Malwina Faliszewska.