Samolot X-59 w momencie startu. Lot z dnia 28 października br.
Autor. Lockheed Martin
Po latach przygotowań eksperymentalny samolot X‑59 QueSST (Quiet Supersonic Transport) odbył swój pierwszy lot. Został on opracowywany przez NASA oraz firmę Lockheed Martin.
Pierwszy lot samolotu X‑59 QueSST został przeprowadzony 28 października br. Samolot wystartował z lotniska Palmdale Regional Airport w Kalifornii, które współdzieli pas startowy z bazą amerykańskich sił powietrznych. NASA nie wydała jeszcze oficjalnego komunikatu w tej sprawie. Jest to spowodowane trwającym od 1 października paraliżu budżetowego w USA.
Przebieg debiutu
Debiutancki lot eksperymentalnego samolotu NASA został jednak zaobserwowany przez spotterów i fotografów lotniczych, którzy uwiecznili ten historyczny moment. Na udostępnionych w mediach społecznościowych zdjęciach i nagraniach widać, jak smukły X-59 wzniósł się nad pustynią Mojave, wykonując strome wznoszenie po starcie.
Według danych serwisu Flightradar24, samolot wykonywał przez ponad godzinę okrążenia nad bazą Edwards Air Force Base, po czym wylądował w tamtejszym ośrodku Armstrong Flight Research Center, gdzie będzie stacjonował podczas kolejnych etapów programu badawczego NASA.
W najbliższych miesiącach zespół NASA przeprowadzi serię testów, podczas których X-59 będzie przelatywał nad mikrofonami rozmieszczonymi na pustyni oraz w towarzystwie samolotów wyposażonych w specjalne czujniki. Celem badań jest szczegółowa analiza fal uderzeniowych i potwierdzenie, że technologia „quiet supersonic” zastosowana w tej konstrukcji rzeczywiście działa w praktyce.
Więcej o projekcie
X‑59 to demonstrator technologii opracowany w ramach projektu Low-Boom Flight Demonstrator. W przeciwieństwie do legendarnego Concorde’a, który wywoływał potężne fale dźwiękowe (tzw. sonic boom), X‑59 został zaprojektowany tak, by zamiast huku, emitować jedynie dźwięk, którego poziom decybeli jest porównywalny do zamykania drzwi samochodu czy ruchu ulicznego.
Maszynę zaprojektowano z myślą o osiąganiu prędkości przelotowej (na wysokości 18 000 m) w granicach Mach 1,42 (1512 km/h). Długość kadłuba samolotu X-59 to ponad 29 m, z kolei rozpiętość skrzydeł to 9 m. Nietypowy, smukły kształt kadłuba ma zapewnić „łagodzenie” fali dźwiękowej.
Autor. NASA
Jest zbudowany na podwoziu samolotu F-16, a jego maksymalna masa startowa wynosi 14,7 t. Odrzutowiec będzie napędzany pojedynczym silnikiem General Electric F414, stosowanym dotąd m.in. w myśliwcach F-18E/F Super Hornet oraz JAS 39 Gripen. NASA pierwotnie sądziła, że X-59 może zostać ukończony do 2020 r., ale pandemia COVID-19 znacząco spowolniła produkcję.
Warto przypomnieć, że od 1973 r. w USA obowiązuje zakaz przekraczania bariery dźwięku nad terenami zamieszkanymi, właśnie ze względu na uciążliwy hałas. NASA liczy, że X-59 udowodni, iż można latać szybciej od dźwięku bez zakłócania życia ludzi na ziemi. Jeśli testy zakończą się sukcesem, może to doprowadzić do zniesienia ograniczeń dla lotów naddźwiękowych i otworzyć drogę dla nowej generacji komercyjnych samolotów pasażerskich.