Kontrowersyjne słowa
Pod koniec października Jarosław Kaczyński odniósł się do propozycji Sławomira Mentzena dotyczącej wspólnego prawicowego paktu w wyborach do Senatu. W swojej wypowiedzi prezes PiS zasugerował, że „ktoś, kto cierpi na niedostatki, powinien najpierw doprowadzić się do dobrego stanu, zanim wejdzie do polityki”. Mentzen, który otwarcie mówi o tym, że jest w spektrum autyzmu, uznał te słowa za osobisty atak.
W reakcji nazwał Kaczyńskiego „chamem” i podkreślił, że prezes PiS wykorzystał jego przypadłość, by go zdyskredytować. – Jarosław Kaczyński jest nie tylko kłamcą, ale i chamem, i wykorzystuje moją chorobę do uderzania we mnie – powiedział Mentzen na antenie Polsat News.
Wieczorem tego samego dnia lider Konfederacji zamieścił w mediach społecznościowych obszerny wpis, w którym tłumaczył swoje słowa. Napisał, że czuje się zobowiązany do obrony nie tylko siebie, ale wszystkich osób w spektrum autyzmu.
„To jest kpina z tych ludzi. Spektrum nie da się wyleczyć. Tacy się urodziliśmy i tacy umrzemy. I nikt, w szczególności Jarosław Kaczyński, nie będzie nam mówił, czym możemy się zajmować, które marzenia będziemy spełniać i jak będziemy się realizować” – napisał Mentzen w poście w serwisie X.
Czym jest spektrum autyzmu?
Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) to szeroka grupa zaburzeń neurorozwojowych, które wpływają na sposób, w jaki dana osoba postrzega świat i wchodzi w interakcje z innymi. Objawy mogą być bardzo różne – od trudności w komunikacji i relacjach społecznych po powtarzalne zachowania czy specyficzne zainteresowania.
– To jest zaburzenie neurorozwojowe, co oznacza, że my się z nim rodzimy i będzie ono z nami do końca życia. Zaburzenia ze spektrum autyzmu wpływają na sposób przetwarzania informacji werbalnych i niewerbalnych, zmieniają nieco percepcję świata i odbieranie bodźców. Objawy dotyczą komunikacji i relacji społecznych oraz przetwarzania sensorycznego. Obserwuje się także silną potrzebę „rutynizacji życia”, utrzymywania stałych zwyczajów, bo osobom ze spektrum trudno się przystosować do zmian – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie mgr Zuzanna Kamińska, psycholożka i psychotraumatolożka.
Zobacz też: Gwałtowny wzrost rozpoznań spektrum autyzmu. „Dlaczego oczekuje się od nich zmian”
Osoby w spektrum często mają problemy z odczytywaniem emocji i intencji innych ludzi, ale jednocześnie mogą wykazywać ponadprzeciętne zdolności w wybranych dziedzinach, takich jak matematyka, muzyka czy informatyka. Z nieco innymi trudnościami mogą się jednak mierzyć dzieci, a z innymi dorośli.
– Wśród pacjentów dorosłych dużą trudność w zakresie komunikacji stanowi np. prowadzenie rozmów spontanicznych, tak zwanego „small talku”. Występują też problemy w zakresie interpretacji komunikatów niewerbalnych, takich jak mimika czy mowa ciała. Między innymi tego objawu wynika błędny stereotyp o braku empatii w osób w spektrum autyzmu. To jest oczywiście mit. W rzeczywistości osoby te przeżywają emocje, mają empatię i potrzebę relacji – trudność dotyczy raczej interpretowania sygnałów społecznych i radzenia sobie z przeciążeniem sensorycznym – wyjaśnia Zuzanna Kamińska.
Ekspertka podkreśla, że osoba w spektrum może potrzebować jasnych, jednoznacznych i klarownych komunikatów. Może także wykazywać nadwrażliwość na czynniki takie jak hałas, światło, dotyk lub odczuwać szybkie przeciążenie mnogością bodźców, które odbiera z otoczenia.
– Zaburzeń ze spektrum autyzmu nie da się wyleczyć, więc mówienie o nich jako o „niedostatkach” czy o chorobie może być bardzo krzywdzące. Oczywiście, są metody, które pozwalają łagodzić objawy i znacząco poprawić komfort funkcjonowania, ale żadna z nich nie ma na celu doprowadzić do „wyleczenia”. Zaburzenia ze spektrum autyzmu, jak i inne neuroatypowości, traktujemy dziś coraz częściej po prostu jak inny typ funkcjonowania na poziomie neuronalnym. Podkreślę: inny nie musi oznaczać gorszy.
Zobacz też: Światowy Dzień Świadomości Autyzmu 2025. Light It Up Blue, by okazać swoje wsparcie
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.