Rotacyjna prezydencja Cypru w Radzie UE rozpocznie się 1 stycznia i potrwa pół roku, do 30 czerwca. W tym czasie odbędą się trzy oficjalne szczyty unijnych przywódców, kilkanaście nieoficjalnych i dziesiątki posiedzeń ministrów państw członkowskich.

Jak zauważa Politico, dyplomaci państw UE, ale i NATO, z niepokojem przygotowują się na cypryjską prezydencję. W czasie, gdy kwestie obronności zajmują czołowe miejsce w porządku obrad, na czele Rady UE będzie bowiem państwo, które nie jest zrzeszone w NATO.

Cypr solą w oku? W tle napięte relacje z Turcją

Choć są to dwie odrębne organizacje, UE i NATO mają ze sobą wiele wspólnego. Dzielą ze sobą 23 wspólnych członków, siedziby mieszczą się w tym samym mieście – Brukseli – i ściśle ze sobą współpracują.

Głównym powodem obaw unijnych dyplomatów jest fakt, że Cypr ma od dawna napięte relacje z Turcją i – w sojuszu z Grecją – odmawia otwarcia drzwi do bliższej współpracy wojskowej między UE a Ankarą.

– Jesteśmy bardzo zaniepokojeni, że Cypr doprowadzi do tego, że jego wrogość wobec Turcji będzie kolidowała z europejskimi priorytetami obronnymi – powiedział Politico jeden z wysokich rangą urzędników unijnych.

Cypr – Turcja. Nikozja chce być bliżej NATO

Cypr podzielony jest na dwie części – tę grecką, uznawaną przez społeczność międzynarodową, oraz turecką (Cypr Północny), która uważa się za osobny byt państwowy. Niepodległość tej drugiej uznaje jedynie Ankara.

Unia Europejska konsekwentnie odmawia uznania Cypru Północnego i nazywa teren republiki „obszarem Republiki Cypru pod turecką okupacją”.

Jak podkreśla Politico, Cypr sprawował już prezydencję w Radzie UE w 2012 roku i zapewnia, że będzie próbował ocieplić stosunki z Turcją.

Prezydent Cypru Nikos Christodulidis oznajmił, że priorytetem jest uzyskanie zgody Turcji na przyjęcie Cypru do programu Partnerstwa dla Pokoju – co jest postrzegane jako pierwszy krok w kierunku członkostwa w NATO. Cypr miałby wówczas stopniowo usuwać przeszkody utrudniające zacieśnienie współpracy między UE a Turcją.

Wojna w Ukrainie i obronność. Niepokoje przed prezydencją Cypru w UE

W 2019 roku Finlandia była ostatnim europejskim państwem spoza NATO, które przewodniczyło Radzie. Było to jednak przed rosyjską inwazją na Ukrainę. Wojna uczyniła temat obronności jednym z priorytetów UE i doprowadziła do przystąpienia Finlandii do Sojuszu. „Unia ma teraz swojego komisarza ds. obrony i podejmuje ogromne wysiłki, aby pomóc krajom zwiększyć wydatki na obronność” – zauważa Politico.

Cypryjscy urzędnicy twierdzą, że rozumieją wagę tej sytuacji. – Obronność i bezpieczeństwo, a także wsparcie dla Ukrainy, będą priorytetami prezydencji cypryjskiej – powiedziała wiceminister ds. UE Marilena Raouna.

Skomplikowane relacje Cypru i Turcji będą ważnym tematem prezydencji. Nikozja podkreśla, że to Ankara uniemożliwia jej członkostwo w NATO.

– Fakt, że Cypr nie jest w NATO, nie jest kwestią wyboru. Gdyby mógł, dołączyłby do sojuszu już jutro – powiedział Raouna.

Spór na linii Cypr – Turcja. „Wszyscy odnieśliby korzyści”

Zarówno Grecja, jak i Cypr odmawiają Turcji członkostwa w Europejskiej Agencji Obrony (EDA), międzyrządowym organie UE. W odwecie Turcja blokuje NATO przed udostępnianiem informacji niejawnych tejże agencji, pomimo niedawnych apeli o zacieśnienie więzi z Sojuszem.

– Generalnie rzecz biorąc, wszyscy odnieśliby korzyści z zakończenia tego konfliktu – powiedział Politico jeden z dyplomatów NATO. Jak dodał, gdyby UE i NATO swobodnie wymieniały się informacjami niejawnymi, „można by prowadzić bardziej szczegółowe dyskusje, wiedząc, co wie druga strona”.

NFZ obniża wyceny popularnych świadczeń. Do szpitali trafi mniej pieniędzyPolsat News

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd? Napisz do nas