— Nazywamy tę ustawę „praworządnościową”, a jest to „Ustawa o przywróceniu prawa do niezależnego i bezstronnego sądu ustanowionego na podstawie prawa przez uregulowanie skutków uchwał Krajowej Rady Sądownictwa podjętych w latach 2018-2025” — wskazał Żurek.

— Musimy to wszystko naprawić. Ta ustawa jest bardzo duża i reguluje wszystkie zagadnienia kompleksowo. Chciałbym zastrzec, że przygotowujemy równolegle ustawę o Krajowej Radzie Sądownictwa — poinformował minister Żurek.

— Musimy przełamać patową sytuację w sądownictwie. Proszę prezydenta Karola Nawrockiego i jego doradców, żeby bardzo uważnie przyjrzeli się zapisom tej ustawy, bo ma charakter naprawdę kompromisowy — dodał.

— Apeluję zwłaszcza do opozycji, aby zapoznać się szczegółowo z założeniami ustawy — ona może być projektem ponadpartyjnym — powiedział.

Minister Żurek mówiąc o neosędziach zapewnił, że „ustawą będziemy kończyć to zagadnienie”. — Nie będzie stosów dla czarownic, będziemy robić to zbiorowo — wskazał.

Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo

— Jeżeli będziemy dokonywać indywidualnej oceny każdego neosędziego, to wymiar sprawiedliwości zajmie się tylko sobą — to niewykonalne — podkreślił. Minister Żurek wskazał, że „marzyłby, żeby ta ustawa została uchwalona w grudniu”.

Założenia, cele i główne elementy ustawy praworządnościowej

Zaprezentowano również założenia ustawy:

  • Projekt jest zgodny z polską Konstytucją i prawem międzynarodowym
  • Projekt jest wykonaniem wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Wałęsa przeciwko Polsce
  • Projekt uwzględnia stanowisko Komisji Weneckiej
  • Kryzys wywołany jest uchwałami neoKRS podjętych w latach 2018-2025

Cele ustawy:

  • Przywrócenie prawa obywatela do niezależnego i bezstronnego sądu Przełamanie patowej sytuacji w sądownictwie
  • Zakończenie destrukcyjnego podziału w sądownictwie
  • Uregulowanie statusu neosędziów
  • Podniesienie efektywności sądownictwa z korzyścią dla obywateli
  • Likwidacja ryzyka odszkodowań z tytułu orzekania przez neosędziów
  • Przywrócenie niezależnego sądownictwa w Polsce respektowanego w strukturach europejskich i otwarcie drogi do uzdrowienia KRS

Główne elementy ustawy:

  • Uregulowanie skutków uchwał neoKRS wydanych w latach 2018-2025
  • Ponowne przeprowadzenie konkursów na stanowiska sędziowskie
  • Utrzymanie w mocy orzeczeń neosędziów niekwestionowanych przez strony

Co zawiera ustawa:

  1. 1

    sędziów po KSSIP

  2. 2

    sędziów, którzy awansowali za czasów neoKRS

  3. 3

    osób, które nie były sędziami

  4. 4

    kontroli sądowej listy ogłoszonej przez Ministra Sprawiedliwości kwalifikującej konkretną osobę do odpowiedniej grupy

  • Powtórzenie wszystkich nielegalnych konkursów przed legalną KRS
  • Dwuletnia delegacja do czasu rozstrzygnięcia ponownego konkursu
  • Likwidacja skargi nadzwyczajnej i Izby Kontroli Spraw Publicznych
  • Reforma Izby Odpowiedzialności Zawodowej

Projekt takiej ustawy minister sprawiedliwości zapowiedział w ubiegłym tygodniu. Żurek poinformował również wówczas, że na bardzo zaawansowanym etapie jest projekt ustawy regulujący kwestie związane z funkcjonowaniem Krajowej Rady Sądownictwa.

Spór o Krajową Radę Sądownictwa

Spór dotyczący Krajowej Rady Sądownictwa i wyłanianych w procedurze przy jej udziale tzw. neosędziów wiąże się z nowelizacją w grudniu 2017 r. ustawy o Radzie, zgodnie z którą od 2018 r. 15 sędziów-członków KRS wybieranych jest przez Sejm, choć wcześniej byli oni wybierani przez środowiska sędziowskie. Zmiana z 2017 r. stała się powodem stawianych przez ówczesną opozycję, a przez rządzących obecnie, zarzutów upolitycznienia KRS i kwestionowania statusu osób powołanych na urząd sędziego z udziałem tak ukształtowanej KRS.

Na wadliwość procedury wyłaniania sędziów z udziałem obecnej KRS wskazywały w ostatnich latach też orzeczenia europejskich trybunałów — TSUE i ETPC — z uwagi na które — jak przypomniał w ubiegłym tygodniu szef resortu sprawiedliwości — Polska wciąż wypłaca odszkodowania.

Kwestia „uregulowania skutków uchwał podjętych w latach 2018–2025 przez Krajową Radę Sądownictwa ukształtowanej na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r.”, przesądzenia „w kwestii skuteczności uchwał Rady w odniesieniu do poszczególnych grup sędziów” oraz „przywrócenia funkcjonowania Sądu Najwyższego w zgodzie z jego ustrojowym ukształtowaniem, oraz konstytucyjną rolą” wchodzi w zakres jednego z dwóch priorytetów rządu w zakresie praworządności, które zaprezentowano we wrześniu.