- O czym opowiada powieść „C.K. Dezerterzy” Kazimierza Sejdy?
- Dlaczego książka oskarżona została o plagiat innego dzieła?
- W jaki sposób powieść została zaadaptowana na potrzeby filmu?
„C.K. Dezerterzy” – o czym opowiada kultowa powieść?
„C.K. Dezerterzy” to znana satyra na wojnę autorstwa Kazimierza Sejdy. Akcja
powieści rozpoczyna się w ostatnim roku I wojny światowej w 11 kompanii wartowniczej w Sátoraljaújhely na terenie Węgier. Skoszarowani są tam politycznie podejrzani żołnierze wielu narodów Cesarsko-Królewskiej monarchii. Głównym bohaterem powieści jest ukrywający się prawdopodobnie pod przybranym nazwiskiem frajter Stefan Kania.
Rozwiąż quiz o kultowych serialach PRL. Tylko mistrz zdobędzie komplet punktów! Dalszą część artykułu znajdziesz pod quizem…
Quiz: Kultowe seriale PRL. Pamiętasz, co oglądaliśmy? Nie będzie łatwo [Quiz]
Czterech żołnierzy – Polak Kania, Węgier Lajos Szökölön, polski Żyd Izydor Haber, Rusin Iwan Hładun oraz włoski jeniec Giuseppe Baldini, w obawie przed grożącym im procesem sądowym postanawiają uciec z aresztu, gdzie trafili po niespodziewanej inspekcji w jednostce wojskowej.
„C.K. Dezerterzy” – dzieło oskarżone o plagiat
Powieść nie cieszyła się po publikacji dobrą sławą. Książka uznana była przez krytyków niemal za plagiat – wytykano jej podobieństwo do utworów Jarosława Haška, ze względu na humorystykę oraz krytyczny stosunek do Austro-Węgier. Dopiero po czasie okazało się, że dzieło czeskiego pisarza doczekało się polskiego tłumaczenia dopiero po wydaniu powieści Sejdy. Polski autor nie mógł więc znać obcojęzycznego utworu.
Książka okazała się wdzięcznym materiałem na filmowy scenariusz. W 1986 roku na podstawie dzieła powstał
film komediowy w reżyserii Janusza Majewskiego. Komedia trafiła na bardzo podatny grunt – widzom brakowało czegoś, co mogłoby ich rozbawić, bo w tym czasie akurat Juliusz Machulski i Stanisław Bareja nie stworzyli niczego nowego. Sprawnie skreślona intryga, wyraziści bohaterowie i liczne zabawne sytuacje okazały się przepisem na sukces.
Obsada filmu „C.K. Dezerterzy”
Choć początkowo reżyser planował obsadzić w rolach głównych aktorów różnych narodowości, ostatecznie Polaka, Czecha, Żyda, Węgra i Włocha zagrali tylko aktorzy polscy i węgierscy. Zdjęcia do filmu realizowano w Twierdzy Modlin, Zgierzu, Skierniewicach (Polska) oraz w Kisterenye, Paszto, Szentendre, Vácu i Budapeszcie (Węgry).
W obsadzie filmu zagrali m.in.:
- Marek Kondrat jako Gefreiter Jan „Kania” Kaniowski
- Zoltán Bezerédi jako Lajos Benedek (głos – Jerzy Bończak)
- Wiktor Zborowski jako Moryc Haber, żydowski krawiec z Wiednia
- Róbert Koltai jako Chudej, czeski drukarz z Pragi (głos – Andrzej Gawroński)
- Jacek Sas-Uhrynowski jako Giuseppe Baldini, włoski jeniec wojenny (ordynans von Nogaya)
- Wojciech Pokora jako oberleutnant Franz von Nogay
- Krzysztof Kowalewski jako szef kompanii
- Jerzy Michotek jako kucharz Koperka
- Anna Gornostaj jako Mitzi
- Kalina Jędrusik jako Madame Elli, kierowniczka domu publicznego
Produkcja zdobyła Złotą Kaczkę w kategorii najlepszy film polski. Widzowie, którzy chcieliby przypomnieć sobie film „C.K. Dezerterzy” mogą to zrobić całkowicie za darmo online – dostępny jest na stronie NINATEKA.pl oraz na TVP VOD. Fragment słynnej komedii zobaczyć można poniżej:
Źródło: Radio ZET / Filmweb / Wikipedia
Byłeś świadkiem czegoś niespodziewanego? Masz temat, którym powinniśmy się zająć?
Zgłoś sprawę przez Czerwony telefon Radia ZET